ਜੰਮੂ ਜੀ, ਚਲੋ ! ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸ. ਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੁਹਾਡੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸੋ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕਿਸ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਕਿਸ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?  ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿਓ ਨਹੀਂ ਐਵੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ”ਨਾ ਖੇਡੀਏ ਨਾ ਖੇਡਣ ਦੇਈਏ ਘੁੱਤੀ ਵਿੱਚ ਮੂਤਣ ਵਾਲੀ ਕਹਾਵਤ“ ਸੱਚ ਨਾ ਕਰਿਓ ।

Kuldeep Singh 
(718)343-9009

ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ ਧੌਲਾ ਜੀਉ, 

ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਗਲ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਅਜੇ ਤਕ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਈ !

ਹੁਣ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪੜੋ! ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਪੁਰੇਵਾਲ ਜੀ ਵਲੋਂ ਫ਼ਿਕਸ ਕੀਤੀ ੨੩ ਪੋਹ (ਜੋ ਕਿ ਪੁਰੇਵਾਲ ਜੀ ਅਨੁਸਾਰ ੫ ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ) ਸਮੰਤ ੧੭੨੩ ਵਾਲੀ ਉਸ ੨੩ ਪੋਹ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖ਼ਾਂਦੀ ਜਿਸ ਦਿਨ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਿੱਛਲੇ ਸਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮੇਰੇ ਵਲੋਂ ਪੁੱਛੇ ਸਵਾਲ ਨੂੰ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਟਾਲਦੇ ਰਹੇ। ਬੈਠ ਕੇ ਗਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਉਹ ਮੁਨਕਰ ਹੋ ਗਏ! ਇਸੇ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬੈਠ ਕੇ ਗਲ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ੫ ਜਨਵਰੀ ਵਾਲੀ ੨੩ ਪੋਹ ਇਤਹਾਸਕ ਤੌਰ ਤੇ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਕਲੀ ?

ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਕੀਤੀ ਮੇਰੀ ਬੇਨਤੀ ਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਠਿੰਡਾ! ਉਹ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਬੈਠ ਰਹੇ ਕਿਉਂਕਿ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਬੈਠ ਕੇ ਨਾ ਤਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਟਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੋਂ ਬੱਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਕਰ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਇਹ ਸੱਜਣ  ਪੁਰੇਵਾਲ ਜੀ ਵਾਲੀ ੨੩ ਪੋਹ (੫ ਜਨਵਰੀ) ਨੂੰ  ਸੰਮਤ ੧੭੨੩ ਵਾਲੀ ੨੩ ਪੋਹ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਸਕੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਨੂੰ ਨਾ ਕੇਵਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਾਂਗਾ ਬਲਕਿ ਖਿਮਾ ਦੀ ਜਾਚਨਾ ਵੀ ਕਰਾਂਗਾ।

ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ ਜੀਉ, ਇਸ ਵਿਚ ‘ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਮਧਾਣੀ’ ਅਤੇ ‘ਚਾਰ ਯੁਗ’ ਵਾਲੀ ਕਿਹੜੀ ਗਲ ਹੈ ? ਆਸ ਹੈ ਸ਼ਾਯਦ ਹੁਣ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਗਲ ਸਮਝ ਆਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਚਲੋ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸਰਬਜੀਤ ਜੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਆਖ਼ਰ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬੈਠ ਕੇ ਗਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ?  ਮੇਜ਼ ਤੇ ਬੈਠਣ ਅਤੇ ਦੱਸਣ ਕਿ ਪੁਰੇਵਾਲ ਜੀ ਵਾਲੀ ੨੩ ਪੋਹ (੫ ਜਨਵਰੀ) ਸੰਮਤ ੧੭੨੩ ਦੀ ੨੩ ਪੋਹ ਕਿਵੇਂ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?  ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਵੀ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗਲਾਂ ਨਾਲ ਰਲਗੱਡ ਕਰਨ ਦੇ ਬਜਾਏ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਨਾਲ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਗਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਉ।

ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਜੰਮੂ-੧੬.੦੫.੨੦੧੮

ਸ. ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਜੀ !

ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਮੇਲਜ਼ ਆਉਣ ਦੇ ਸਮੇ ਚੈੱਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ 24 ਘੰਟੇ ਇੱਕੋ ਸਵਾਲ : “ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਦੀ ਫਿਕਸ ਕੀਤੀ ਤਰੀਖ 23 ਪੋਹ/ 5 ਜਨਵਰੀ ਨਹੀਂ” ਵਾਰ ਵਾਰ ਦੁਹਰਾਈ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਪਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਦੀ ਅਸਲ ਤਰੀਖ ਕਿਹੜੀ ਸੀ, ਇਹ ਦੱਸਣ ਦਾ ਯਤਨ ਉੱਕਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਿੱਟਾ ਇਹੋ ਹੀ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ 24 ਘੰਟੇ ਇੱਕੋ ਸਵਾਲ ਦੁਹਰਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਰ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਸਵਾਲ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਹੀ ਅਣਸੁਣਿਆਂ ਕਰਨ ਵਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਮਸਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਜੀਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਚਿੱਟੀ ਵਿਚ ਵੀ ਇਹੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਹੁਣ ਵੀ ਇਹੀ ਫਿਰ ਦੁਹਰਾਅ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਮਸਲੇ ਵਿਚੋਂ ਪਾਸੇ ਹੀ ਰਹੋ, ਇਸੇ ਵਿਚ ਕੌਮ ਦੀ ਭਲਾਈ ਹੈ। 

 ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ ਧੌਲਾ

ਸੰਪਾਦਕੀ ਨੋਟ : ਵੀਰ ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ ਧੌਲਾ ਜੀਓ ! ਇਹ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਆਰ. ਐਸ. ਐਸ. ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਅਗਾਂਹ ਵਧੂ ਗੁਰਸਿੱਖ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਰੋੜਾ ਬਣਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ “ਆਗਾਹਾ ਕੂ ਤ੍ਰਾਘਿ, ਪਿਛਾ ਫੇਰਿ ਨ ਮੁਹਡੜਾ ॥” (ਮ: ੫/੧੦੯੬) ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਗਏ ਹਨ, ਇਸ ਨੂੰ ਗੁਰਮਤਿ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਬਹੁਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀਆਂ ਈਮੇਲਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਮਝਦਾਰ ਸੱਜਣਾਂ ਵਾਙ ਸਪੈਮ ਵਿੱਚ ਸੁਟਿਆ ਜਾਏ ਤਾਂ ਅਕਲਮੰਦੀ ਹੀ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਕੁਝ ਗੁਰਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਇਹੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜੀ। ਜ਼ਰਾ ਸੋਚੋ, ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ 24 ਘੰਟੇ ਹੀ ਈਮੇਲਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।

ਮੈਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਇੱਕ ਤੁਕ “ਪੁੰਨੀ ਪਾਪੀ ਆਖਣੁ ਨਾਹਿ ॥  ਕਰਿ ਕਰਿ ਕਰਣਾ, ਲਿਖਿ ਲੈ ਜਾਹੁ ॥੨੦॥” (ਜਪੁ) ਦਾ ਮਤਲਬ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ, ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਆਖਦੇ ਹੈਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰਾ ਧਿਆਨ “24 ਘੰਟੇ ਇੱਕੋ ਸਵਾਲ : ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਦੀ ਫਿਕਸ ਕੀਤੀ ਤਰੀਖ 23 ਪੋਹ/ 5 ਜਨਵਰੀ ਨਹੀਂ” ਤੋਂ ਭਟਕਾ ਰਹੇ ਹੋ।

ਗਿਆਨੀ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ

ਕੈਲੰਡਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ-ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਅੜਿੱਕਾ ਨਾ ਬਣੀਏ

ਸ. ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਕਾਫੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਜਗਿਆਸੂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੈਲੰਡਰ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕੋਈ ਵਿਦਵਾਨ ਉਸ ਨਾਲ ਆਮ੍ਹਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠ ਕੇ ਵੀਚਾਰ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਜਦਕਿ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕੈਲੰਡਰ ਸਬੰਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਬੰਦਾ ਹੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਗਿਆਨ ਹੋਵੇ। ਜੇ ਭਾਈ ਜੰਮੂ ਜੀ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਦਿਆ ਦਾ ਗਿਆਤਾ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਹੱਕ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਜੀ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਸਵਾਲਾਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕੈਲੰਡਰ ਗਿਆਨ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਵਿਦਵਾਨ ਵੀ ਪਰਖ ਲੈਣ ਅਤੇ ਸ ਜੰਮੂ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲੈਣ।

1. ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿੰਨੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਏ; ਉਹ ਕੈਲੰਡਰ ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖ ਕੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿੰਨੇ ਕੈਲੰਡਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਿੱਥੇ ਕਿੱਥੇ (ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ) ਪ੍ਰਚਿਲਤ ਹਨ ? ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਕਿਹੜਾ ਕੈਲੰਡਰ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

2. ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਕਾਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿੰਨੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਪ੍ਰਚਿਲਤ ਸਨ ਅਤੇ ਅੱਜ ਕਿੰਨੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪ੍ਰਚਿਲਤ ਹਨ ? ਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਕੋਈ ਸੋਧ ਵੀ ਹੋਈ ਹੈ ? ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਕਿਉਂ ਪਈ ਸੀ? ਕੀ ਅੱਜ ਵੀ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ?

3. ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਿਲਤ ਵੱਖ ਵੱਖ (ਸਾਰੇ) ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਦੀ ਕੀ ਕੀ ਤਰੀਖ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਇਕੱਠੀਆਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ?

4. ਕੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕੋਈ ਐਸਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ ਕਿ

(i) ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅੱਧੇ ਕੁ ਦਿਹਾੜੇ ਸੂਰਜੀ ਕੈਲੰਡਰ ਮੁਤਾਬਕ ਅਤੇ ਅੱਧੇ ਕੁ ਚੰਦਰ ਕੈਲੰਡਰ ਮੁਤਾਬਕ ਮਨਾਏ ਜਾਣ । 

(ii) ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਮਲ ਮਾਸ ਜਾਂ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਾਲੇ ਸਾਲ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ?  

(iii) ਅਗਰ ਉਕਤ ਦੋਵਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ ; ਤਾਂ ਕਿਸ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਦੋ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ’ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਮਿਲਗੋਭੇ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ?

5. ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਜਨਮ ਤਰੀਖ (ਰਾਮ ਨੌਮੀ) ਵੀ ਚੰਦਰਮਾਂ ਦੀ ਤਿੱਥ, ਰਾਵਣ ਉੱਤੇ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਤਰੀਖ (ਅੱਸੂ ਵਦੀ 10) ਵੀ ਚੰਦਰਮਾਂ ਦੀ ਤਿੱਥ ਅਤੇ ਲੰਕਾ ਜਿੱਤਣ ਉਪਰੰਤ ਵਾਪਸ ਅਯੁੱਧਿਆ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਤਰੀਖ (ਕੱਤਕ ਦੀ ਮੱਸਿਆ) ਵੀ ਚੰਦਰਮਾਂ ਦੀ ਤਿੱਥ ਭਾਵ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਤਿੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ;ਪਰ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ

(i) ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਦੀ ਤਰੀਖ (ਪੋਹ ਸੁਦੀ 7) ਚੰਦਰਮਾਂ ਦੀ ਤਿੱਥ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਕਿਲਾ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਤਰੀਖ (6 ਪੋਹ), ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਛੋੜੇ ਦੀ ਤਰੀਖ 7 ਪੋਹ ਅਤੇ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਜੰਗ 8 ਪੋਹ ਆਦਿਕ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਤਿੱਥਾਂ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਰੇ ਦਿਹਾੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਮਨਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।  ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੀ ਸਾਜਨਾ ਅਤੇ ਇਸੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਖੇਡ੍ਹਣ ਦੀ ਰੀਤ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਫਿਰ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 1 ਵੈਸਾਖ (ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤਰੀਖ) ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ (ਚੇਤ ਵਦੀ 1) ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤਿੱਥ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ? ਇਹ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਵੀ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤਰੀਖ (1 ਚੇਤ) ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ?

(ii) ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ (ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ) ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਬੈਠ ਕੇ ਮੀਰੀ-ਪੀਰੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਰਪਾਨਾਂ ਪਹਿਨੀਆਂ ਪਰ ਹੁਣ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿਚ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਤਾਂ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤਰੀਖ (18 ਹਾੜ) ਹੈ, ਮੀਰੀ-ਪੀਰੀ ਦਿਵਸ (ਹਾੜ ਸੁਦੀ 10) ਚੰਦਰਮਾ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤਿੱਥ ਹੈ ਅਤੇ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ (ਕੱਤਕ ਦੀ ਮੱਸਿਆ) ਵੀ ਚੰਦ੍ਰਮਾਂ ਦੀ ਤਿੱਥ, ਐਸਾ ਕਿਉਂ  ?  ਕੀ ਇਹ ਗ਼ਲਤ ਹੋਏਗਾ ਕਿ ਅਗਰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦੀ ਤਰੀਖ ਵਾਙ ਮੀਰੀ-ਪੀਰੀ ਦਿਵਸ ਅਤੇ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਵੀ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕਰਮਵਾਰ 6 ਸਾਵਣ ਅਤੇ 1 ਫੱਗਣ ਮਨਾ ਲਿਆ ਜਾਏ ? ਇਸ ਤਰਾਂ ਕਿਹੜੇ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਂ ਗੁਰਮਤ ਦੇ ਕਿਸ ਸਿਧਾਂਤ ਵਿਚ ਵਿਗਾੜ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ?

ਇਹ ਰੱਟ ਲਾਉਣੀ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿ ਸ: ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੁਰੇਵਾਲ ਵੱਲੋਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਗ਼ਲਤ ਹਨ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਹਮਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਲਤ ਸਾਬਤ ਕਰ ਕੇ ਵਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਉਕਤ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਧਾਰਨ ਜਿਹੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਤਾਂ ਜੋ ਸੰਗਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਈ.ਕਿਊ. ਚੈੱਕ ਕਰ ਲੈਣ ਅਤੇ ਉਸ ਪੱਧਰ ਮੁਤਾਬਕ ਅਧਿਆਪਕ ਪਾਸ ਭੇਜ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ।

ਸਿਰਫ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਜੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਉਪਰੋਕਤ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਧਾਰਨ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ, ਕੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸ: ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੁਰੇਵਾਲ ਵਰਗੇ ਵਿਦਵਾਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਬਿਠਾ ਕੇ ਸਮਾਂ ਬਰਬਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਸ: ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੁਰੇਵਾਲ 1999 ਅਤੇ 2003 ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ’ਤੇ 11 ਮੈਂਬਰੀ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਸਹੀ ਸਿੱਧ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤਾਂ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ 11 ਮੈਂਬਰੀ ਕੈਲੰਡਰ ਕਮੇਟੀ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਇਜਲਾਸ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਸੀ।  ਜਿਸ ਮੰਚ ’ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਮਿਲੀ ਸੀ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਤਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਚ ਕਾਇਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਸ: ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਇਸ ਸ਼ੱਕ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜੇ ਮੇਰੇ ਵਰਗਾ ਹਰ ਐਰਾ ਗੈਰਾ ਰੌਲਾ ਪਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵੇ ਕਿ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੁਰੇਵਾਲ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰੇ ਤਾਂ ਕੀ ਇਹ ਜ਼ਾਇਜ ਹੈ ?

ਜੇ ਅਸੀਂ ਸਭ ਵਾਕਿਆ ਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਮਸਲੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਹਿਰਦ ਹਾਂ ਤਾਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੇ ਬਹਿਸ ਕਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਚੁੱਪ ਵੀ ਮਸਲੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਈ ਗਿਣੀ ਜਾਵੇਗੀ।

ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ ਧੌਲ਼ਾ

ਮਿਤੀ 16.05.2018   

ਸ: ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੀ ਜੰਮੂ !

ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖ਼ਾਲਸਾ, ਵਾਹਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹਿ॥

ਲੈਫ: ਕਰਨਲ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨੇ ਪੁਸਤਕ ਲਿਖੀ “ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਰਪਣ”, ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਛਪਣ ਪਿੱਛੋਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਿਰਫ ਦੋ ਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 549 ਅਤੇ 550 ।  ਦੋਵਾਂ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਤਰੀਖਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਕੁਝ ਤਰੀਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਇੱਕੋ ਘਟਨਾ ਦੀਆਂ ਦੋ ਤਰੀਖਾਂ ਤਾਂ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਰੂਰ ਹੀ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਤਾਂ ਗਲਤ ਹੋਣਗੀਆਂ ਹੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਕਿਸ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਗਲਤ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੇ ਸਮਝਣ ਲਈ ਤਰੀਖਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਹੇਠਾਂ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤਕਰੀਬਨ 6 ਹਫਤੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ; ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਊਟ ਪਟਾਂਗ ਮਾਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਵਾਲ ਦਾ ਠੀਕ ਜਾਂ ਗਲਤ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।

ਉਕਤ ਵੇਰਵਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਪੰਨਾ ਨੰ: 84 ਦੇ ਉੱਪਰ ਸਿਰਲੇਖ ਤਾਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ  ‘ਸੰਮਤ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ 549 ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪੁਰਬ’  ਪਰ 14 ਮਾਰਚ 2017 ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ “ਚੇਤਿ ਗੋਵਿੰਦ ਅਰਾਧੀਐ ਹੋਵੈ ਅਨੰਦ ਘਨਾ॥’ ਭਾਵ ਚੇਤ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਗ੍ਰਾਂਦ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 548 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ 14 ਮਾਰਚ 2017 ਨੂੰ ਚੇਤ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਗ੍ਰਾਂਦ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 549 ਵਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਪੰਨੇ ’ਤੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਪੁਰਬ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਰਾਇ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚੇਤ ਵਦੀ 13 ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 548 ਮੰਗਲਵਾਰ ਤਰੀਖ 26.03.2017 ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਸਵਾਲ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦਿਹਾੜੇ ਸੰਮਤ 548 ਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਮਤ 548 ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਦਰਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ; ਇਹ ਸੰਮਤ 549 ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਕਿਉਂ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ ?

ਬਿਲਕੁਲ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਨਾ ਨੰ: 85 ਦੇ ਉੱਪਰ ਸਿਰਲੇਖ ਤਾਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ  ‘ਸੰਮਤ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ 550 ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪੁਰਬ’  ਪਰ 14 ਮਾਰਚ 2018 ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ “ਚੇਤਿ ਗੋਵਿੰਦ ਅਰਾਧੀਐ ਹੋਵੈ ਅਨੰਦ ਘਨਾ॥’ ਭਾਵ ਚੇਤ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਗ੍ਰਾਂਦ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 549 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ 14 ਮਾਰਚ 2018 ਨੂੰ ਚੇਤ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਗ੍ਰਾਂਦ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 550 ਵਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਪੰਨੇ ’ਤੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਪੁਰਬ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿ ਰਾਇ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚੇਤ ਵਦੀ 13 ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 549 ਵੀਰਵਾਰ ਤਰੀਖ 15.03.2018 ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਸਵਾਲ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦਿਹਾੜੇ ਸੰਮਤ 549 ਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਮਤ 549 ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਦਰਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ; ਇਹ ਸੰਮਤ 550 ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਕਿਉਂ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ?

ਤੀਸਰਾ ਸਵਾਲ ਸੀ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨੇ ਵੱਖਰੇ ਵੱਖਰੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਾਲੇ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਕੈਲਕੂਲੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਹੋਣ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਨੇ ਦ੍ਰਿੱਕ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਨੇ ਸੂਰਜੀ ਸਿਧਾਂਤ ਅਪਣਾਇਆ ਹੋਵੇ। ਇੱਕ ਨੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਸਿਧਾਂਤ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਕੰਨੂਪਿਲੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਦਰਜ ਹਨ; ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਹੋਵੇ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਹੋਵੇ? ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਇਸ਼ ਭੇਦ ਨੂੰ ਵੀ ਗੁਪਤ ਹੀ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ; ਕਾਰਨ ਉਹੀ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਚੌਥਾ ਸਵਾਲ ਸੀ ਕਿ ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਸ਼ੁੱਧ ਚੰਦਰ ਕੈਲੰਡਰ, ਸ਼ੁੱਧ ਰਜੀ ਕੈਲੰਡਰ ਜਾਂ ਚੰਦਰ-ਸੂਰਜੀ (ਭਾਵ ਮਿਲਗੋਭਾ ਬਿਕ੍ਰਮੀ) ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਵੱਧ ਢੁੱਕਵਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਕਿਉਂ ?

ਪੰਜਵਾਂ ਸਵਾਲ ਸੀ ਕਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਐਸਾ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਇਹ ਅਰਥ ਨਿਕਲਦੇ ਹੋਣ ਕਿ ਸਾਰੇ ਗੁਰਪੁਰਬ ਤੇ ਕੁਝ ਦਿਹਾੜੇ ਜਿਵੇਂ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ, ਮੀਰੀ-ਪੀਰੀ ਦਿਵਸ ਅਤੇ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਚੰਦਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਿੱਥਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਿਹਾੜੇ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਨਾਏ ਜਾਣ। ਜੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਐਸਾ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬੇੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਖਵਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਡੋਬਣ ਦੀ ਸਿਰਤੋੜ ਯਤਨ ਕਿਉਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ?

ਐਨੇ ਸਾਧਾਰਨ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਡੇੜ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਸਾਡੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਫੂਕ ਮਾਰ ਕੇ ਸਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰਫਾ ਦਫਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ? ਜਿਹੜਾ ਵਿਦਵਾਨ ਪੁਸਤਕਾਂ ਛਪਵਾ ਕੇ ਵੰਡ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ  24 ਨਵੰਬਰ 2017 ਨੂੰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਸਕੱਤਰੇਤ (ਬੰਦ ਕਮਰੇ) ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਸੱਦਿਆਂ-ਬੁਲਾਇਆਂ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਸਬੰਧੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਉਲਟਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦਾ ਹੋਵੇ ਕੀ ਉਸ ਦਾ ਇਖਲਾਕੀ ਫ਼ਰਜ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਤਰੀਖਾਂ ਸਬੰਧੀ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਦਾ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇ ?  ਹਾਂ ਜੇ ਪੁਸਤਕ ਲਿਖਦੇ ਲਿਖਦੇ ਉਹ ਜਿਆਦਾ ਹੀ ਬਜੁਰਗ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਲਿਖਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਸੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜਿਹੜੇ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਸੱਦੇ ਤੋਂ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਹੀ ਆਪਣੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜਤ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ; ਤਾਂ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਥੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ’ਤੇ ਸਰਬ ਸਾਂਝੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਵਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਮੰਨਵਾ ਸਕਦਾ ? ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਭਾਈ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਫ਼ੋਨ ’ਤੇ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਸੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸ: ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੁਰੇਵਾਲ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡਿਸਕਸ਼ਨ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਵੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ’ਤੇ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਚੈੱਨਲਾਂ ’ਤੇ ਲਾਈਵ ਟੈਲੀਕਾਸਟ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਗਤਾਂ ਵੀ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਜਥੇਦਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਕਹਿਣਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਜਲਦੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦੀ ਜਾਵੇ।

ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੀ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਪੁਸਤਕ ਦਾ ਵਿਦਵਾਨ ਲੇਖਕ (ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ) ਦੇਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰਥ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਉਸ ਵਿਦਵਾਨ ਤੋਂ ਅਧੂਰਾ ਅਤੇ ਉਧਾਰਾ ਗਿਆਨ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਸ: ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਥਾਪੀਆਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕੇ ਅਖਾੜੇ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਜਾਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਆਪਣੇ ਈਮੇਲ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਦੋਸਤ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ: “ਇਸ ਪੱਤਰ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲ ਬੈਠ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰਵਾਉਣ” ਆਦਿ ਸ਼ਬਦ ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਹੈਰਾਨੀ ਜਨਕ ਲਗਦੇ ਹਨ ।

ਪਾਠਕ ਜਨ ਵੀਚਾਰ ਕਰ ਕੇ ਦੱਸਣ ਕਿ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਵੇਰਵੇ ਲਈ ਜਵਾਬਦੇਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ? ਅਤੇ ਪੁਸਤਕ ਸਬੰਧੀ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਲੇਖਕ ਦੀ ਬਜਾਇ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਮਿਲ ਬੈਠ ਕੇ ਵੀਚਾਰ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੀ ਮਸਲਾ ਹੱਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ?  ਹਾਂ ਜੇ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੇ ਵਿਦਵਾਨ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖਵਾਉਣ ਵਿਚ ਇਨਾਂ ਪਾਸੋਂ ਮਦਦ ਲਈ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਵਾਉਣ ਕਿ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬ “ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਰਪਣ” ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਅਗਰ ਉਹ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਮੈਂ ਖੁਦ ਵੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲੱਖ ਦਾ ਇਨਾਮ ਵੰਡ ਦੇਵਾਂਗਾ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਵੀਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ ਪਰ ਵੀਚਾਰ ਚਰਚਾ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਚੰਗਾ ਇਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ (ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ) ਅਤੇ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਦੀ ਵੀਚਾਰ ਚਰਚਾ ਕਰਵਾਉਣ ਨਾਲੋਂ (ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਮਿਲ ਬੈਠਣ ਵਿੱਚ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮਸਲਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ) ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ’ਤੇ ਜੋਰ ਪਾਉਣ ਕਿ ਉਹ ਪੰਥਕ ਮੰਚ ’ਤੇ ਸਰਬ ਸਾਂਝੀ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਵਾ ਕੇ ਮਸਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਲੱਭਣ, ਜਿੱਥੇ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਵੀ ਆਪਣਾ ਬਣਦਾ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਠਿੰਡਾ ਮਿਤੀ 05.11.2018

ਸਤਿਕਾਰਤ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਠਿੰਡਾ ਜੀਉ,

ਮੇਰੇ ਵਿਚਾਰ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਸਲੇ ਦੇ ਪੰਥਕ ਹਲ ਲਈ ਮੈਂ ਵੀ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਮੰਗ ਮੇਰੀ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਮਸਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁਰੇਵਾਲ ਜੀ ਵੀ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਆਪਣੀਆਂ ਫਿਕਸ ਕੀਤੀ ਤਾਰੀਖਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਕਿਦੋਂ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਦਾ ਤਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਪਰ ਆਪ ਜੀ ਤਾਂ ਗਲਬਾਤ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇ !
ਆਪ ਜੀ ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਜੀ ਨਾਲ ਗਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਗਲਬਾਤ ਲਈ ਆਪ ਜੀ ਮੈਨੂੰ ਮੌਕਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ ?
ਆਪ ਜੀ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਪਾਸ ਪੰਜਾਬ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਪੁਰੇਵਾਲ ਜੀ ਵਲੋਂ ਮਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਬਾਰੇ ਵੀ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਗਲਬਾਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਸਰਬਜੀਤ ਜੀ ਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਨ ਇਨਕਾਰੀ ਹੋ ਗਏ। ਆਪ ਜੀ ਕਿਉਂ ਕਤਰਾ ਰਹੇ ਹੋ ?
ਕਲੈਂਡਰ ਬਾਰੇ ਆਮ ਬੰਦੇ ਦੇ ਪੜਨ ਵਾਸਤੇ ਲੇਖ ਲਿਖਦੇ ਹੋ, ਭਾਸ਼ਣ ਆਮ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜਿਸ ਵੇਲੇ, ਮੇਰੇ ਵਰਗਾ ਕੋਈ ਆਮ ਬੰਦਾ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਗਲਬਾਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀ ਇਨਕਾਰੀ ਕਿਉਂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ?
ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੁਸੀ ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਫ਼ਿਜੂਲ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਇਹੀ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ, ਉਦੋਕੇ ਜੀ ਸਮੇਤ ਕਈਂ ਸੱਜਣਾਂ ਨਾਲ ਗਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਨਾ ਕੁੱਝ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ। ਥੋੜਾ ਹੋਰ ਗਿਆਨ ਆਪ ਜੀ ਤੋਂ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਵਾਂਗਾ, ਨਾਲੇ ਸਰੋਤੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਆਪ ਜੀ ਮਿਲ ਬੈਠ ਕੇ ਗਲਬਾਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗ਼ੁਰੇਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਇਹ ਦੱਸੇ ਕਿ ਦੱਸੋ ਕਿਸ ਦਿਨ ਗਲਬਾਤ ਲਈ ਬੈਠੀਏ?

ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਜੰਮੂ-੧੦.੦੮.੨੦੧੮

ਨੋਟ: ਇਸ ਪੱਤਰ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲ ਬੈਠ ਕੇ ਗਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰਵਾਉਣ !

ਸੰਪਾਦਕੀ ਨੋਟ : ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਉਕਤ ਲਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਜੋਕੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਅਸ਼ੁੱਧ ਹਨ ਅਤੇ ਮਹੀਨਾ ਵੀ ਲੇਖਕ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਜ ਮਈ ਦੀ ਬਜਾਇ ਅਗਸਤ (10-08-2018) ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਸੋਚ ਉਤੇ ਤਰਸ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿਖਣੀ ਸੀ ਉਹ ਵੀ ਮੰਚ ਮਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਬੇਨਤੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਗਿਆਨੀ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ

ਕਰਨਲ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਿਸ਼ਾਨ ਜੀ !

ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖਾਲਸਾ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫਤਿਹ ਜੀ ।

ਵਿਸ਼ਾ:- ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ।

ਮੈਂ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖੀ ਕਿਤਾਬ ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਰਪਣ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪੰਨਾ 23 ਉੱਪਰ 6 ਨੰਬਰ ਸਵਾਲ ਅਤੇ ਜਵਾਬ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਆਪ ਨੇ ਬਾਕੀ ਤਾਰੀਖਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 1 ਵੈਸਾਖ 1756 ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਨੂੰ ਕੀ ਤਾਰੀਖ ਸੀ ? ?  ਕਿ੍ਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰਨਾ ਜੀ । ਮੈਂ ਆਪ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ gurparsad.com ’ਤੇ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੀ । ਆਪ ਨੇ ਤਾਰੀਖਾਂ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਆਪ ਨੂੰ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਬਾਰੇ ਕਾਫ਼ੀ ਗਿਆਨ ਹੋਵੇਗਾ । ਮੈਂ ਵੀ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ੌਂਕ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਆਪ ਜੀ ਤੋਂ  ਵੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਇਸ ਰੁੱਚੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰੋਗੇ।  ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਫਿਰ ਦੁਹਰਾ ਦਿਆਂ ਕਿ 1 ਵੈਸਾਖ 1756 ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਨੂੰ ਕੀ ਤਾਰੀਖ ਸੀ ?  ਅੱਜ ਇਹ ਦਿਹਾੜਾ ਕਿਸ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ? ?  ਆਪ ਜੀ ਜਲਦ ਤੋਂ ਜਲਦ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਨੀ ਜੀ । ਮੈਂ ਆਪ ਦਾ ਤਹਿ ਦਿਲੋਂ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜਾਰ ਹੋਵਾਂਗਾ ।

ਧੰਨਵਾਦ ਸਾਹਿਤ

ਹਰਮਨ ਸਿੰਘ ਨੰਦਪੁਰ  5-10-2018

ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ                 

1. ਸ: ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਸਾਹਿਬ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ।

2. ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ, ਜਥੇਦਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ, ਸ਼੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ।

3. ਗਿਆਨੀ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਜੀ, ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸ਼੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ, ਸ਼੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ।

ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖ਼ਾਲਸਾ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹਿ॥

ਵਿਸ਼ਾ : ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਢੰਗ ਆਪਣਾ ਕੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ  ਖਤਮ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਬੇਨਤੀ ।

ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪ ਜੀ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੀ ਹੋ ਕਿ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 542 (ਸੰਨ 2010-11) ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਸੰਤ ਸਮਾਜ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਆਪ ਹੁਦਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੋਧਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ’ਤੇ ਵਿਗਾੜਿਆ ਹੈ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਗੁਰ ਪੁਰਬਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਸਬੰਧੀ ਭਾਰੀ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਐਨ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਦੁਆਰਾ ਰੀਲੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਲਾਨਾ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੰਨ 2014 (ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 546) ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਗੁਰਪੁਰਬ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਇਕੱਠੇ ਹੀ 13 ਪੋਹ/ 28 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਉਣ ਕਰ ਕੇ ਐਨ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਪੰਜ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬਾਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਗੁਰ ਪੁਰਬ ਪੋਹ ਸੁਦੀ 7 ਦੀ ਬਜਾਏ 23 ਪੋਹ/ 7 ਜਨਵਰੀ 2015 ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਫਿਰ ਸੰਤ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਕਾਰਨ ਅਗਲੇ ਹੀ ਦਿਨ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਬਦਲ ਕੇ ਪੋਹ ਸੁਦੀ 7/ 28 ਦਸੰਬਰ 2014 ਹੀ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਤਖ਼ਤ ਸ਼੍ਰੀ ਦਮਦਮਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁਕਾਮੀ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਬਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨੰਦਗੜ੍ਹ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਨਾ ਸਹਾਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੇਅਦਬੀ ਭਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਦੱਸੋ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਲਈ ਸ਼ੋਭਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਜਥੇਦਾਰ ਕਾਬਜ਼ ਧੜੇ ਦੀ ਇੱਛਾ ਮੁਤਾਬਕ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕਰ ਕੇ ਜੱਗ ਹਸਾਈ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ ? ਕਿੱਥੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਸਿੰਘਾਂ ਸਾਹਿਬਾਂ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦ ਹਸਤੀ ?

ਸੰਨ 2017 (ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 549) ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਗੁਰਪੁਰਬ; ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਿਆਂ (8 ਪੋਹ-13 ਪੋਹ) ਦੇ ਐਨ ਵਿਚਕਾਰ 11 ਪੋਹ/25 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਉਣ ਕਰ ਕੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰਨੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕਰ ਕੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਭੇਜ ਕੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਗੁਰਪੁਰਬ ਸ਼ਹੀਦੀ ਹਫਤੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਲੇ ਆਉਣ ਕਰ ਕੇ ਗੁਰਪੁਰਬ 23 ਪੋਹ/ 5 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਤਖ਼ਤ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਬਾਕੀ ਦੇ ਚਾਰੇ ਜਥੇਦਾਰ 5 ਜਨਵਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਸਨ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਫੈਸਲਾ ਪੋਹ ਸੁਦੀ 7 / 25 ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਿਆ ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ 90% ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਬਾਹਰ, ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਨੇ ਗੁਰਪੁਰਬ 23 ਪੋਹ / 5 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਹੀ ਮਨਾਇਆ। ਇਸ ਵਰਤਾਰੇ ਤੋਂ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਵਿਰਲੇ ਡੇਰਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਪੁਰਬ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਆਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ (ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਕੇਵਲ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ 2003-2010 ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ) ਤਾਂ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਗੁਰਪੁਰਬ ਮਨਾਉਂਦੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਸਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਡੇ ਗੁਰ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਯਾਦ ਹੋ ਜਾਣ; ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ ਗੁਰਪੁਰਬ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਸਦਕਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਵੀ ਤਰੀਖਾਂ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਤਾਂ ਕੀ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਨਮੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ?

ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਲਾਨਾ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਗੁਰਗੱਦੀ 25 ਵੈਸਾਖ/ 8 ਮਈ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ 3 ਹਾੜ/ 17 ਜੂਨ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹੋਰ ਵੇਖੋ ਲੈਫ: ਕਰਨਲ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਿਸ਼ਾਨ, ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਮਾਹਰ ਵਿਦਵਾਨ ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਉਸ ਦੀ ਰਾਇ ਨੂੰ ਖ਼ਾਸ ਅਹਿਮੀਅਤ ਵੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਛਪਵਾਈ ਪੁਸਤਕ “ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਰਪਣ” ਦੇ ਪੰਨਾ ਨੰ: 85 ਉੱਪਰ “ਸੰਮਤ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ 550 ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪੁਰਬ” ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਕਰਮਵਾਰ 8 ਮਈ ਅਤੇ 19 ਮਈ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦੀ ਗੁਰਪੁਰਬ ਦੀ ਤਰੀਖ 3 ਹਾੜ/ 17 ਜੂਨ ਲਿਖੀ ਹੈ। ਇੱਕੋ ਘਟਨਾ ਦੀਆਂ ਦੋ ਤਰੀਖਾਂ ਤਾਂ ਹੋ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀਆਂ ਇਸ ਲਈ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜੀ ਤਰੀਖ ਸਹੀ ਹੈ ਤੇ ਕਿਹੜੀ ਗਲਤ ?  ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਵੱਲੋਂ ਦਰਸਾਈ ਤਰੀਖ 19 ਮਈ ਸਹੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਕੈਲੰਡਰ (2018-2019) ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਦੀ ਤਰੀਖ 8 ਮਈ ਅਤੇ 17 ਜੂਨ ਵਿੱਚਕਾਰ 40 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਫਰਕ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੀ। (ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੀ ਇਹ ਚਿੱਠੀ ਨੰ: 6 ਤੁਸੀਂ ਗੁਰਪਰਸਾਦ.ਕਾਮ ਦੇ ਲਿੰਕ http://gurparsad.com/nanakshahi-calendar-debate ’ਤੇ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ।)

ਜਦੋਂ ਮੀਡੀਏ ਵਿੱਚ ਅਵਾਜ਼ ਉੱਠੀ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਵਿੱਚਕਾਰ ਇਸ ਸਾਲ 40 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਫਰਕ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਨ ਦੇ ਤੁਲ ਹੈ ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਗਿਆਨੀ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸੁਝਾਅ ’ਤੇ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਪੁਰਬ ਤੋਂ ਐਨ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਗੁਰਪੁਰਬ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਅਤੇ ਫਲੈਕਸ ਬੋਰਡ ਵੀ ਲੱਗ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਗੁਰਪੁਰਬ ਲਈ ਅਖੰਡਪਾਠ ਅਰੰਭ ਹੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ ਤਾਂ ਅਚਾਨਕ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਗੁਰਪੁਰਬ ਦੀ ਤਰੀਖ 25 ਵੈਸਾਖ/ 8 ਮਈ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ 25 ਜੇਠ/ 7 ਜੂਨ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਫੈਸਲੇ ਕਰਦਿਆਂ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬੌਧਿਕਤਾ ’ਤੇ ਤਰਸ ਜਾਂ ਹਾਸਾ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ?

ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਹਰ ਸਾਲ 1 ਚੇਤ ਤੋਂ 29/30 ਫੱਗਣ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਸਾਲਾਨਾ ਕੈਲੰਡਰ ਬਣਾ ਕੇ ਰੀਲੀਜ਼ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰ ਦਿਹਾੜਾ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਇਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸ ਕੌਮ ਨੂੰ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀ ਜਵਾਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਮਨਾਉਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਹਨ ?

ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਬਦਨੀਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲਾਂ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੇ ਸਿਲੇਬਸ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਮਨਫੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਦਾ ਤੁਸੀਂ, ਅਸੀਂ ਤੇ ਆਪਣਾ ਸਮੁੱਚਾ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਸਾਰੇ ਹੀ ਜੋਰਦਾਰ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਪਰ ਜੇ ਸਾਡੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਸੰਸਥਾ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਹੀ ਆਪਣੇ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਹਿਮ ਦਿਹਾੜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਨਫੀ ਕਰ ਦੇਵੇ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਹੀ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਕਰ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਤਰਤੀਬ ਕਾਲ-ਕ੍ਰਮ ਨਾਲ ਛੇੜ ਛਾੜ ਕਰ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਨ ’ਤੇ ਉਤਰ ਆਈ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਿਸ ਕੋਲ ਕਰੀਏ ? ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਰੋਲ ਹੀ ਅੱਛਾ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਨੇ 15 ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਪਿੱਛੋਂ ਹੀ +2 ਦੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ’ਤੇ ਰੋਕ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਤਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹੜੀ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੀ ਨੀਂਦ ਸੁੱਤੀ ਪਈ ਹੈ, ਸਿੱਖ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਿਛਲੇ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਰੌਲ਼ੇ ਨਾਲ ਵੀ ਜਿਸ ਦੇ ਕੰਨ ’ਤੇ ਜੂੰ ਨਹੀਂ ਸਰਕ ਰਹੀ।

ਆਪ ਸਾਰੇ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਐਸਾ ਇਸ ਲਈ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਜਿਸ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਦਿਹਾੜੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਚੰਦਰ-ਸੂਰਜੀ ਦੋ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ’ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਮੁਤਾਬਕ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਦੋ ਬੇੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਤਾਂ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੀਜੀ ਬਾਂਹ ਈਸਵੀ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੇ ਗੁਰਪੁਰਬ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨਾਲ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਤੱਕ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸੂਰਜੀ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਤਰੀਖਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ’ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਈਸਵੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਬੇੜੀਆਂ ਦਾ ਸਵਾਰ ਡੁੱਬਦਾ ਹੀ ਡੁੱਬਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਮਲਾਹਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਬੇੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਕਰਵਾ ਕੇ ਕੌਮ ਦਾ ਬੇੜਾ ਡੋਬਣ ਦਾ ਤਹੱਈਆ (ਪੱਕਾ ਇਰਾਦਾ) ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ।

ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ! ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ 16 ਜੁਲਾਈ 2013 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਹਰਿਆਣਾ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਰਸਤੇ ’ਚ ਖ਼ਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਬਠਿੰਡਾ ਪਹੁੰਚੇ ਸੀ ਤਾਂ ਬਠਿੰਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਮੂਹ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀਆਂ ਨੇ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਮਤੇ ਸੌਂਪਦਿਆਂ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਸਾਰੇ ਗੁਰਪੁਰਬ ਤੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਹਾੜੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਏ ਜਾ ਸਕਣ। ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਰੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦ ਕੇ ਕੋਈ ਸਰਬ ਸਾਂਝਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਕੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤਰੀਖਾਂ ਵਾਲਾ ਕੈਲੰਡਰ ਹੀ ਕੌਮ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਡੇਢ ਸਾਲ ਤੱਕ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ 1 ਜਨਵਰੀ 2015 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸੰਗਤਾਂ ਨੇ 10, 000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਯਾਦ ਪੱਤਰ ਸੌਂਪਿਆਂ ਅਤੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਰਸਮੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਆਪਣਾ ਪੁਰਾਣਾ ਵਾਅਦਾ ਹੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਸੀ । ਇਸ ਉਪ੍ਰੰਤ ਸੰਮਤ 547 (2015-16) ਦਾ ਕੈਲੰਡਰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤਾਂ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕਰਦਿਆਂ ਤੁਸਾਂ ਖ਼ੁਦ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਮੇਟੀ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦਾ ਕੈਲੰਡਰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਰੀਪੋਰਟ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸੌਂਪੇ ਤਾਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦਾ ਕੈਲੰਡਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਅਨੇਕਾਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਤੇ ਗੁਰਸਿੱਖ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾਂ ਵਾਰ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਰਹੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪ ਜੀ ਪਾਸ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗਾ ; ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਲਗਭਗ ਉਕਤ ਵਾਅਦਾ ਹੀ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ। ਇਤਨੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੱਕ ਸੋਧ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਣੀ ਸੀ ਸਗੋਂ ਦਿਨੋ ਦਿਨ ਵਿਗਾੜ ਵਧਦਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਸ: ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਵੀ ਚੇਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਹਾਲੀ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ 21 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਆਪ ਜੀ ਨਾਲ ਵੀ ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ’ਤੇ ਗੱਲ ਹੋਈ ਸੀ ਤਾਂ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਵੀ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਥੇਦਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਕਹੋਗੇ ਕਿ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦ ਕੇ ਛੇਤੀ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ। ਮੈਨੂੰ ਦੁੱਖ ਨਾਲ ਲਿਖਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 20 ਦਿਨ ਲੰਘ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਪਰ ਐਸੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਸੁਣੀ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਜਥੇਦਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਹੋਵੇ।

ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਾਹਿਬ ! ਜਥੇਦਾਰ ਸਾਹਿਬ ! ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸ਼੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀਓ !  ਮੈਨੇਜਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ/ ਪ੍ਰਧਾਨ ਤੱਕ, ਪਿੰਡ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਤੱਕ ; ਜਿਸ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰੀਦੀ ਹੈ ਉਹ ਤਕਰੀਬਨ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੁੰਦੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ? ਕੀ ਤੁਹਾਡਾ ਆਪਣਾ ਹਿੱਤ ਹੀ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕਿ ਹਰ ਕੌਮੀ ਮਸਲਾ ਲਟਕਦਾ ਹੀ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਸਤੇ ਚੰਗਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਬਹਾਨੇ ਪੁੱਛ ਗਿੱਛ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਥੇਦਾਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਕੌਮ ’ਤੇ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰ ਕੇ ਮਾਮਲਾ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਜੀ। ਜਾਂ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੋਈ ਐਸੀ ਤਾਕਤ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਜਿਹੜੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਫੈਸਲੇ ਕੌਮ ’ਤੇ ਠੋਸਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛੇ ਬੈਠੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਕੌਮ ਨੂੰ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਬਲਬੂਤੇ ਕੌਮ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਦੀ ਪਾਰਦ੍ਰਸ਼ਤਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪੂਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਚੈੱਨਲਾਂ ਉਪਰ ਲਾਈਵ ਟੈਲੀਕਾਸਟ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰ ਗੁਰਸਿੱਖ ਆਪਣੇ ਘਰ ਬੈਠਾ ਵੇਖ ਸੁਣ ਕੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨਕ/ਅਕੈਡਮਿਕ/ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਧਾਰਤ ਕਿਸ ਪੱਖ ਦੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਮੰਨਣਯੋਗ ਹਨ ਤੇ ਕਿਹੜਾ ਕੈਲੰਡਰ ਕੌਮ ਲਈ ਵੱਧ ਢੁੱਕਵਾਂ ਹੈ ? ਇਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਕੌਮੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਹੀ ਅਗਲਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਜੀ।

ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਕੌਮ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿ ਵੱਖ ਵੱਖ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ 31 ਅਗਸਤ 2018 ਤੱਕ ਕੈਲੰਡਰ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਲਿਖਤੀ ਸੁਝਾਅ ਭੇਜਣ। ਉਸ ਉਪ੍ਰੰਤ ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਅਗਾਉਂ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦੀ ਜਾਵੇ ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਫੈਸਲਾ ਹੋਣ ਤੱਕ ਚਲਦੀ ਰਹੇ। ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਵੀਚਾਰਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਸੂਰਜੀ ਕੈਲੰਡਰ, ਸ਼ੁੱਧ ਚੰਦ੍ਰ ਕੈਲੰਡਰ ਜਾਂ ਚੰਦਰ-ਸੂਰਜੀ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜਾ ਕੈਲੰਡਰ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕੌਮ ਲਈ ਵੱਧ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਫਰੇਮ-ਵਰਕ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੋਵੇ। ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕੈਲੰਡਰ ਦਾ ਫਰੇਮ-ਵਰਕ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਉਪ੍ਰੰਤ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਾਇ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਈ ਜਾਵੇ ਜਿਹੜੀ ਸਰਬ ਸਾਂਝਾ ਫੈਸਲਾ ਹੋਣ ਤੱਕ ਚਲਦੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਕੈਲੰਡਰ ਸਬੰਧੀ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ’ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਦਸੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਸੰਮਤ 551 (2019-2020) ਛਾਪ ਕੇ ਰੀਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕਾਪੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜ ਕੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿ ਸਾਲ 2019 ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ, ਜੀ।

ਜਿਹੜੀਆਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਤੇ ਹੋਰ ਗੁਰਸਿੱਖ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦਾ ਕੈਲੰਡਰ ਚੰਦ੍ਰ-ਸੂਰਜੀ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਆਧਾਰਤ ਹੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਹੀ ਗੁਰਮਤਿ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੀਰਾਂ/ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਪੂਰਨ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਵਦੀ, ਸੁਦੀ, ਮਲ ਮਾਸ ਜਾਂ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਮਾਝ ਰਾਗੁ ਅਤੇ ਤਿਲੰਗ ਰਾਗੁ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬਾਰਹ ਮਾਹਾ ਦਰਜ ਹਨ ; ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ 12-12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਧਰੇ ਵੀ 13ਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਨਾਮੋ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। “ਥਿਤੀ ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥” , “ਰਾਗੁ ਗਉੜੀ ਥਿਤੀੰ ਕਬੀਰ ਜੀ ਕੀੰ ॥” ਅਤੇ “ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੧ ਥਿਤੀ ਘਰੁ ੧੦ ਜਤਿ” ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਤਿੰਨ ਬਾਣੀਆਂ ਦਰਜ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਏਕਮ, ਦੁਤੀਆ, ਤ੍ਰਿਤੀਆ, ਚਾਉਥਿ ਆਦਿਕ ਪੰਦਰਾਂ ਤਿਥਾਂ ਦਾ ਹੀ ਜਿਕਰ ਹੈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਿੱਥ ਨਾਲ ਵਦੀ ਜਾਂ ਸੁਦੀ ਸ਼ਬਦ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਨਾ ਹੀ ਕਿੱਧਰੇ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਪੁਰਬ ਚੰਦਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਿਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਨਾਏ ਜਾਣ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਹਾੜੇ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਨਾਏ ਜਾਣ । ਜੇਕਰ ਸੰਪੂਰਨ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਐਸਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਵਦੀ, ਸੁਦੀ, ਮਲ ਮਾਸ ਭਾਵ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਾਲਾ ਚੰਦਰ-ਸੂਰਜੀ ਕੈਲੰਡਰ ਕੌਮ ਦੇ ਸਿਰ ਥੋਪਣਾ ਕਿਵੇਂ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ ?  ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਜੇਕਰ ਵੈਸਾਖੀ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀ 1 ਵੈਸਾਖ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ 2 ਹਾੜ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜਾ 23 ਪੋਹ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਕੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਨਾਉਣ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਵਿਗਾੜ ਪੈ ਜਾਵੇਗਾ ?  ਜਿਹੜੀਆਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ/ ਗੁਰਸਿੱਖ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇ ਸਕਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਤਰਜੀਹ ਨਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ।

ਮੇਰੀ ਚਿੱਠੀ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਵੀਚਾਰ ਲਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹੋਵਾਂਗਾ

ਪੰਥ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸੇਵਕ, ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਠਿੰਡਾ ਸੰਪਰਕ ਨੰ: 98554-80797

ਮਿਤੀ 10 ਮਈ 2018

ਚਿੱਠੀ ਨੰ: 33   (ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਠਿੰਡਾ ਵੱਲੋਂ ਲੈਫ: ਕਰਨਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਪੱਤਰ- ਮਿਤੀ 8 ਮਈ 2018)

ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਲੈਫ: ਕਰਨਲ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀਉ !

ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖ਼ਾਲਸਾ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹਿ॥

ਵਿਸ਼ਾ:      ਕੈਲੰਡਰ

1.  ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਅੱਜ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਈਮੇਲ ਚੈੱਕ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪੱਤਰਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਪੱਤਰ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਪੱਤਰ ਲਈ ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਪਰ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਚੇਤਾ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਤ ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਰਾਮਪੁਰ ਖੇੜਾ ਵਾਲੇ ਤੁਹਾਡੀ ਪੁਸਤਕ “ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਰਪਣ” ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਛਪਵਾ ਕੇ ਵੰਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਟਾਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਸ ਹੁਣ ਵੀ ਵੰਡਣ ਲਈ ਪਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਸਬੂਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਅੱਗੇ ਵੰਡਣ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਪੁਸਤਕਾਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੜੇ ਹੀ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਡੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਆ ਜਾਉ ਤੇ 200-300 ਜਾਂ ਜਿੰਨੀਆਂ ਵੀ ਪੁਸਤਕਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਲਿਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਖ਼ੁਦ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤੇ ਕਿਸੇ ਪੰਥਕ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਜਰੂਰ ਭੇਟ ਕਰਦੇ ਹੋ ? ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਏ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਪਾਸ ਇਸ ਦੀ ਪੀਡੀਐੱਫ ਫਾਈਲ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਹੜਾ ਤੁਹਾਡੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ ਉਹ ਉਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਦਾ ਹੱਕ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਥੋਂ ਸੰਮਤ 549 ਅਤੇ 550 ਦੇ ਸਿਰਫ ਦੋ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਕੇਵਲ 4-4 ਤਰੀਖਾਂ ਬਾਰੇ ਹੀ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਾਂ ਆਖਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਕਿਸ ਨਿਯਮ ਤਹਿਤ ਇਹ ਠੀਕ ਹਨ ; ਇਹ ਡੇਢ ਮਹੀਨਾ ਲੰਘ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਹਾਲੀ ਤੱਕ ਸਮਝਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇ, ਉਲਟਾ ਵਾਰ ਵਾਰ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਅਕਤੂਬਰ, ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ’ਚ ਸਥਿਤ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀ (ਕੈਨੇਡਾ) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਘਰ ਜਦੋਂ ਦਿਲ ਚਾਹੇ, ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ੰਕੇ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ।

 ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਮੁਨਕਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਕਿ ਕੈਲੰਡਰ ਦਾ ਮਸਲਾ ਕੇਵਲ ਤੁਹਾਡਾ, ਮੇਰਾ ਅਤੇ ਸ: ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਸਲਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇਹ ਸਮੁੱਚੇ ਪੰਥ ਲਈ ਇਕ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਾ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਜ਼ਾਹਰਾ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਹ ਪੱਤਰ ਵਿਹਾਰ ਆਪਣੇ ਤਿੰਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਕੈਲੰਡਰ ਸਬੰਧੀ ਚਿੰਤਤ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਗੁਰਸਿੱਖ ਬੜੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਭਨਾ ਦੇ ਪੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਜਵਾਬ-ਉਲ-ਜਵਾਬ ਦੀ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਰਖ ਪੜਚੋਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੋ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਅਸੀਂ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀ ਵੱਖਰੇ ਵੱਖਰੇ ਆ ਕੇ ਕੈਲੰਡਰ ਦਾ ਮਸਲਾ ਕਦਾਚਿਤ ਵੀ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਢੁਕਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਇਹੋ ਹੈ ਕਿ ਲਿਖਤੀ ਸਵਾਲ ਜਵਾਬ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲਦੇ ਰਹਿਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਹਰ ਗੁਰਸਿੱਖ ਘਰ ਬੈਠਿਆਂ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਰਤੀਬਵਾਰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਠੀਕ ਗਲਤ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਸਕੇ। ਹਾਂ ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਈਮੇਲ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਇਹ ਪੱਤਰ ਅਪਡੇਟ ਕਰ ਰਹੀ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ http://gurparsad.com/category/nanakshahi-calendar-debate/ ’ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਇਤਰਾਜਯੋਗ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਈਮੇਲ ਬਲਾਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਪੁਸਤਕ ਛਪਵਾ ਕੇ ਵੰਡਣ ਵਾਲੇ ਸੰਤ ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਜਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ’ਤੇ ਕੋਈ ਇਤਰਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਖ ਸਬੰਧੀ ਪੁੱਛੇ ਸਵਾਲ ਲਈ ਤੁਹਾਡਾ ਜਵਾਬਦੇਹ ਹੋਣਾ ਇਖ਼ਲਾਕੀ ਫਰਜ਼ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹਾਂ, ਜੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਤਸੱਲੀਬਖ਼ਸ਼ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਕੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

2. ਤੁਸੀਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ “ਮੈਂ 1999 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਲੇ ਸੂਰਜੀ ਕਲੰਡਰ ਦੀਆਂ ਤਾਰੀਖ਼ਾਂ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ’ਤੇ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਪੁਰੇਵਾਲ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਚ ਪੰਜ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਗ਼ਲਤ ਸਿੱਧ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆਂ ਹਾਂ। ਜੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪਈ ਤਾਂ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਤੇ ਫਿਰ ਸਿੱਧ ਕਰ ਦਿਆਂਗਾ।”

 ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਤੁਸੀਂ ਨਾ ਤਾਂ ਕਦੀ ਗਲਤ ਸਿੱਧ ਕਰ ਸਕੇ ਹੋ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਗਲਤ ਸਿੱਧ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਪਰ ਕੇਵਲ ਗਲਤ ਕਹਿਣ ਦੀ ਰੱਟ ਲਾਈ ਹੈ; ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਗਿਆ। ਜੇ ਗਲਤ ਸਿੱਧ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਜਰੂਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਨਿਯਮ ਰਾਹੀਂ ਗਲਤ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹੋ; ਤੁਹਾਡਾ ਉਹ ਨਿਯਮ ਹੀ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਗਲਤ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹੋ “ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਨ ਦੀ ਜੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਤਰੀਖ ਕੱਢੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਉਹ 1 ਜਨਵਰੀ / ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀ 19 ਪੋਹ ਹੁੰਦੀ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੀ ਜੂਲੀਅਨ 22.12.1666 ਤਰੀਖ ਵੀ ਸੋਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1.1.1667 ਹੀ ਬਣਦੀ ਹੈ।”

ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਤੁਹਾਡੀ ਇਹ ਲਿਖਤ ਸਿੱਧ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਸਬੰਧੀ ਭੋਰਾ ਭਰ ਵੀ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੈ ਕਿ 1666/67 ਵਿੱਚ ਨਾ ਹੀ ਜੂਲੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ  ਗ੍ਰੈਗੋਰੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਸਨ ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੇ ਲਈ ਮੂਲ ਸਰੋਤ 22 ਦਸੰਬਰ ਜਾਂ 1 ਜਨਵਰੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ 23 ਪੋਹ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ ਗੁਰਪਰਬ ਦੀ ਤਰੀਖ 23 ਪੋਹ ਹੀ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਜੇ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ 1666 ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ 23 ਪੋਹ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਿਆਂ ਇਸ ਨੇ 1 ਜਨਵਰੀ ਹੀ ਹੋਣਾ ਸੀ ਅਤੇ 1699 ਦੀ ਵੈਸਾਖੀ 29 ਮਾਰਚ ਦੀ ਥਾਂ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਹੋਣੀ ਸੀ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ 1666 ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ 1999 ਦੀ ਵੈਸਾਖੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਦਿਨ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ ਸੀ। ਇਸ ਤਰੀਖ ਤੋਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਨਿਲ਼ਚਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਉਪ੍ਰੰਤ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਅਰੰਭ 1 ਚੇਤ – 14 ਮਾਰਚ, 1 ਵੈਸਾਖ – 14 ਅਪ੍ਰੈਲ  (ਵੈਸਾਖੀ), ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਿਹਾੜਾ 28 ਜੇਠ – 11 ਜੂਨ, ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ 2 ਹਾੜ – 16 ਜੂਨ, ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦਾ ਦਿਹਾੜਾ 8 ਪੋਹ – 21 ਦਸੰਬਰ, ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ 13 ਪੋਹ – 26 ਦਸੰਬਰ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜਾ 23 ਪੋਹ – 5 ਜਨਵਰੀ ਹੀ ਆਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਬਾਕੀ ਦੇ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਦਿਹਾੜੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।

2003 ਤੋਂ 2010 ਤੱਕ ਜਿੰਨਾਂ ਸਮਾਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਲਾਗੂ ਰਿਹਾ, ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਦੀ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁਰਪੁਰਬ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਹੋਣ ਦਾ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੁੰਮੱਕੜਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਨਾਲ 2011 ਤੋਂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਲਿਖਤ ਸਿੱਧ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ 23 ਪੋਹ ਨਾਲੋਂ ਅੰਗਰੇਜੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀ 1 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋ। ਜਰਾ ਦੱਸਣ ਦੀ ਖੇਚਲ ਤਾਂ ਕਰਨੀ ਕਿ ਦਸੰਬਰ 1999 ਨੂੰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਉੱਪਰ ਸ: ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹਾਜਰੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅੱਗੇ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਸੁਝਾਈਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਿੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸਬੂਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਕਿਸੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦੱਸਣ ਦੀ ਲਾਈ ‘ਰੱਟ’ ਵਾਸਤੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ‘ਸਿੱਧ ਕੀਤਾ’ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੈ। ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੋਚ ਕੇ ਤਾਂ ਵੇਖੋ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ 1 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ 19 ਪੋਹ ਮੰਨ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੀ 5 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ 23 ਪੋਹ ਨਹੀਂ ਬਣੇਗੀ ? ਤੁਹਾਡੀ ਲਿਖਤ ਤਾਂ ਸਿੱਧ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਤਨੇ ਕਨਫਿਊਜ਼ਡ (Confused) ਵਿਅਕਤੀ ਹੋ, ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਕਿ ਤਰਜੀਹ 23 ਪੋਹ ਨੂੰ ਦੇਣੀ ਹੈ ਜਾਂ 1 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ।

ਜੇ ਤੁਸੀਂ 1699 ’ਚ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਵੈਸਾਖੀ ਨੂੰ 1999 ਵਿੱਚ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ ਮੰਨ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨਾਲ 1 ਜਨਵਰੀ 1667 ਵਾਲੀ 23 ਪੋਹ ਨੂੰ 1999 ਵਿੱਚ 5 ਜਨਵਰੀ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਹੋ ਰਹੇ ਹੋ ? ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੰਨਦੇ ਹੋ ਕਿ ਵੈਸਾਖੀ, 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੀ ਬਜਾਏ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ ਹੋਣ ਨਾਲ 6 ਦਿਨ ਦਾ ਫਰਕ ਬਣਦਾ ਹੈ ਤਾਂ 23 ਪੋਹ 1 ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਥਾਂ 5 ਜਨਵਰੀ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਕੇਵਲ 4 ਦਿਨ ਦਾ ਹੀ ਫਰਕ ਕਿਉਂ ? ਭਾਵ ਫਿਰ ਇਹ 6 ਦਿਨ ਦਾ ਫਰਕ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ? ਤਾਂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬੇਸਮਝੀ ਵਾਲਾ ਸਵਾਲ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਾਲ ਕਰ ਵੀ ਰਹੇ ਹੋ ਜਦੋਂ ਕਈ ਥਾਂ ਲਿਖ ਚੁੱਕੇ ਹੋ ਕਿ 1999 ਵਿੱਚ 23 ਪੋਹ 7 ਜਨਵਰੀ ਆਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਗੁਰਪੁਰਬ ਦੀ ਤਰੀਖ 23 ਪੋਹ – 7 ਜਨਵਰੀ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।”

ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਵਿਦਵਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਕੀ ਤੁਸੀ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਹੋ, ਕਿ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਰ ਸਾਲ ਹੀ ਬਦਲ ਜਾਣ ਕਰ ਕੇ ਕੁਝ ਸੰਗਰਾਂਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਹੀ 1 ਜਾਂ 2 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਫਰਕ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਕੁਝ ਤਰੀਖਾਂ ਵਿੱਚ 1-2 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਫਰਕ ਰਹਿਣਾ ਸੁਭਾਵਕ ਹੀ ਹੈ; ਪਰ ਸਾਡੇ ਲਈ 1 ਵੈਸਾਖ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਸੰਮਤ 531 (14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1999) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਖਤਮ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਨਾਲ ਹੀ ਆਉਣਗੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹਮੇਸਾਂ ਲਈ ਸਥਿਰ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਤੁਸੀਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਸਿੱਧ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਰ ਸਕੇ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅੱਜ ਗਲਤ ਸਿੱਧ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ? ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਵਾਲੀ ਹਿੰਮਤ ਹੈ ਤਾਂ ਸ: ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਪੰਥਕ ਸਟੇਜ ਜਾਂ ਮੀਡੀਏ ਅੱਗੇ ਬੈਠ ਕੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਝਿਜਕ ਰਹੇ ਹੋ ? ਤੁਹਾਡੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀ ਚਾਰ ਦੀਵਾਰੀ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਸਬੂਤਾਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਕੀ ਮਜਬੂਰੀ ਹੈ ?

3. ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਬਾਬਤ ਲਿਖਿਆ ਹੈ: “ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਿ ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਰਪਣ ਵਿਚ 30% ਤਾਰੀਖ਼ਾਂ ਗ਼ਲਤ ਹਨ ਮੈਨੂੰ ਬੜਾ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲਾ ਲੱਗਿਆ। ਗੁਰਪੁਰਬ ਦਰਪਣ ਵਿਚ ਤਕਰੀਬਨ 2700 ਦੇ ਕਰੀਬ ਤਾਰੀਖ਼ਾਂ ਹਨ ਜਿਸ ਦਾ 30% ਤਕਰੀਬਨ 800 ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ 30% ਤਾਰੀਖ਼ਾਂ ਗ਼ਲਤ ਹਨ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਗ਼ਲਤ ਤਾਰੀਖ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਠੀਕ ਤਾਰੀਖ਼ਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਭੇਜ ਦਿਓ”

ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਜੀ !  ਤੁਸੀਂ ਦੱਸੋ ਤਾਂ ਸਹੀ ਕਿ ਆਪਣੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਨਿਯਮ ਨਾਲ ਕੈਲਕੂਲੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹੀ ਨਿਯਮ ਬਾਕੀ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਉੱਪਰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਕੇ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਗਲਤ ਤਰੀਖਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਸੀਂ ਚਾਰ ਤਰੀਖਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ (ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ) ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਹੀ ਗਲਤ ਸਿੱਧ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਪੰਨਾ ਨੰ: 85 ’ਤੇ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦਿਹਾੜੇ ਕਰਮਵਾਰ 8 ਮਈ ਤੇ 19 ਮਈ ਵਿਖਾਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਇਹ ਦਿਹਾੜੇ 7 ਜੂਨ ਅਤੇ 17 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਸਮਰਥਕ ਬਾਬਾ ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ (ਈਸ਼ਰ ਮਾਈਕਰੋ ਮੀਡੀਆ ਵਾਲਾ) 2003 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ ਉਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨ ਲਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ 19 ਮਈ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਵਾਲੀ ਤਰੀਖ ਗਲਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ 7 ਜੂਨ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਵਾਲੀ ਤਰੀਖ ਗਲਤ ਹੈ, ਪਰ ਠੀਕ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਅਹਿਮ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ (8 ਮਈ ਤੋਂ 17 ਜੂਨ ਤੱਕ) 40 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਫਰਕ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਚਾਈ ਤੋਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਹੈ। 40 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਫਰਕ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵੀ ਗਲਤ ਮੰਨਦੀ ਹੋ, ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਤੁਸੀਂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਨਾ ਕਰ ਕੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਦੀ ਤਰੀਖ ਆਪਣੀ ਮਨਮਰਜੀ ਨਾਲ ਹੀ 19 ਮਈ ਦਰਜ ਕਰ ਲਈ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਦੀ ਤਰੀਖ 8 ਮਈ, ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਕੇ 30 ਦਿਨ ਪਿੱਛੇ ਲਟਕਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ 7 ਜੂਨ ਮਿਥ ਲਿਆ। ਹੁਣ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬਾਬਾ ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ? ਜੇ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਤੁਸੀਂ ਤਿੰਨੇ ਸਮਰਥਕ ਹੀ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਤਾਂ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਕਹਿਣਗੇ ਹੀ ਕਹਿਣਗੇ। ਕੇਵਲ ਵਦੀ ਸੁਦੀ ਦੀਆਂ ਤਿਥਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਕਹੀ ਜਾਣਾ ਪਰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰਥ ਰਹਿਣਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਜੇਠ ਵਦੀ 8 ਅਤੇ ਜੇਠ ਸੁਦੀ 4 ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੀਆਂ;  ਸਚਾਈ ਤੋਂ ਅੱਖਾਂ ਮੀਟਣ ਦੇ ਤੁਲ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਗੇ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵਰਗੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਰਬਉੱਚ ਸੰਸਥਾ ਲਈ ਕਦਾਚਿਤ ਸ਼ੋਭਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।

4. ਆਪਣੇ ਪੱਤਰ ਦੇ ਨੁਕਤਾ ਨੰ: 4 ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈਕਿ “ ਮੈਂ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਬੂਲ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹਾਂ ਕਿ ”ਭੁੱਲਣ ਅੰਦਰਿ ਸਭੁ ਕੋ……” ਅਤੇ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਦੀ ਸੋਧ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ ਤੁਹਾਡੇ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣਾ ਕਿ ਮੈਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਸ਼ੇਖ਼ੀ ਮਾਰੀ ਹੈ…… ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖਣੇ ਤੁਹਾਡੀ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਤੀ ਗ਼ੁੱਸੇ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦਾ ਹੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ।”  

ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਉਪ੍ਰੋਕਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ’ਤੇ ਖ਼ਰੇ ਉਤਰਦੇ ਪ੍ਰਤੀਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੇ। ਸੰਮਤ 550  ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚੋਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਥੋਂ 4 ਤਰੀਕਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਤਰੀਖਾਂ ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਹੀ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਲਿਖ ਚੁੱਕੇ ਹੋ ਕਿ “ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ’ਤੇ ਕਿੰਤੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੀ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।” ਇਸ ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅਸਿੱਧੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਇਖ਼ਲਾਕੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਗਲਤ ਮੰਨ ਚੁੱਕੇ ਹੋ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਿੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਟੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਰਹੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵੱਲੋਂ “ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਦੀ ਸੋਧ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ” ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਮੰਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ।

5. ਨੁਕਤਾ ਨੰ: 5 ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ “ਕਲੰਡਰ ਜਿਹਾ ਗੰਭੀਰ ਪੰਥਕ ਮੁੱਦਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ’ਤੇ ਚਿੱਕੜ ਉਛਾਲ ਕੇ ਨਹੀਂ ਸੁਲਝਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਬੜੇ ਸੁਹਿਰਦ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਇਸੇ ਲਈ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਲਾਂਬੇ ਹੋ ਗਿਆ ਹਾਂ।”

ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲੀ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਦਵਾਨ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਫੌਜੀ ਅਫਸਰ ਹੀ ਸਮਝ ਰਹੇ ਹੋ ! ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਕਰਨਲ ਸਾਹਿਬ ਜਿੱਧਰ ਵੀ ਜਾਵੇ ਹਰ ਪਾਸੇ ਸਲੂਟ ਹੀ ਸਲੂਟ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਹੇਠਲੇ ਕਿਸੇ ਫੌਜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਆਪਣੇ ਕਰਨਲ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਹੁਕਮ ਅਦੂਲੀ ਕਰੇ ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛ ਸਕੇ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ‘ਜੈੱਸ ਸਰ’ ਸੁਣਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੀ ਪਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਪਿੱਛੋਂ ਤਾਂ ਸਭ ਬਰਾਬਰ ਹਨ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਕੈਲੰਡਰ ਵਰਗੇ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦੇ ’ਤੇ ਜਿਸ ਉੱਪਰ ਕੌਮ, ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਪਈ ਹੋਵੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਇੱਕ ਵਿਦਵਾਨ ਇੱਕ ਪੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਮੋਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਪਰ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਸਵਾਲ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਣਗੌਲ਼ਿਆ ਕਰੀ ਰੱਖੇ ਜਾਂ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਟਾਲ਼ੀ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੋਈ ਸ: ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਰਗਾ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਹੜਾ 1989 ਭਾਵ ਪਿਛਲੇ 29 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ/ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਸਿਰ ਤੋੜ ਜਤਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਨਾ ਮਿਲਣ ਤਾਂ ਆਖਰ ਉਹ ਖਿਝ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਕੁਝ ਅਣਸੁਖਾਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤ ਹੀ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਬਦ ਸ਼ੋਭਨੀਕ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਹੀਂ ਵਰਤਣੇ ਚਾਹੀਦੇ। ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਅਜੇਹੇ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਆਪਣੀ ਵੀਚਾਰ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਕਦੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਪਿਛਲੇ ਡੇਢ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਸ: ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਨਾਮ ਵਰਤ ਕੇ ਵੀਚਾਰ ਚਰਚਾ ’ਚੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਜਾਣਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੋਭਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ? ਅਤੇ ਕੀ ਵੀਚਾਰ ਚਰਚਾ ’ਚੋਂ ਇਸ ਬਹਾਨੇ ਹਟ ਜਾਣਾ ਪੰਥਕ ਹਿਤ ਵਿੱਚ ਹੈ ?  ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ! ਗੁਰਮਤਿ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੇਵਕ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸ੍ਵੈ-ਮਾਨ ਅਪਮਾਨ ਕੋਈ ਮਾਅਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਫਸਿਆ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੇਵਕ ਨਹੀਂ ਅਖਵਾ ਸਕਦਾ। ਗੁਰ ਫ਼ੁਰਮਾਨ ਹੈ: “ਮਾਨ ਅਭਿਮਾਨ ਮੰਧੇ ;  ਸੋ, ਸੇਵਕੁ ਨਾਹੀ ॥”  (ਪਾਵਨ ਅੰਕ ੫੧)

ਸੋ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੰਥ ਦਾ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਸੇਵਕ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਮਾਨ ਸਨਮਾਨ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਦੇ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸ: ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਦੀ ਖੇਚਲ ਕਰਨੀ ਬਣਦੀ ਹੈ।

6. ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਖੇਚਲ ਵੀ ਕਰਨੀ ਜੀ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵਾਰ ਵਾਰ ਲਿਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤਰੀਖਾਂ ਗੁਰਮਤਿ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਮੁਤਾਬਿਕ ਬਿਲਕੁਲ ਠੀਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਸਵਾਲ ਹਨ (ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ) ਕਿ ਬਹੁਤ ਘੋਖ ਪੜਤਾਲ ਕਰ ਕੇ ਵੇਖ ਲਿਆ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਸੰਪੂਰਨ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਵਦੀ, ਸੁਦੀ, ਮਲ ਮਾਸ ਜਾਂ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਮਾਝ ਰਾਗੁ ਅਤੇ ਤਿਲੰਗ ਰਾਗੁ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬਾਰਹ ਮਾਹਾ ਦਰਜ ਹਨ ; ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ 12-12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਧਰੇ ਵੀ 13ਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਨਾਮੋ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।

“ਥਿਤੀ ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥” , “ਰਾਗੁ ਗਉੜੀ ਥਿਤੀੰ ਕਬੀਰ ਜੀ ਕੀੰ ॥” ਅਤੇ “ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੧ ਥਿਤੀ ਘਰੁ ੧੦ ਜਤਿ” ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਤਿੰਨ ਬਾਣੀਆਂ ਦਰਜ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਏਕਮ, ਦੁਤੀਆ, ਤ੍ਰਿਤੀਆ, ਚਾਉਥਿ ਆਦਿਕ ਪੰਦਰਾਂ ਤਿਥਾਂ ਦਾ ਹੀ ਜਿਕਰ ਹੈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਿਥ ਨਾਲ ਵਦੀ ਜਾਂ ਸੁਦੀ ਸ਼ਬਦ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹਾਂ ਇਹ ਜਰੂਰ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ “ਸਤਿਗੁਰ ਬਾਝਹੁ, ਅੰਧੁ ਗੁਬਾਰੁ ॥ ਥਿਤੀ ਵਾਰ ਸੇਵਹਿ, ਮੁਗਧ ਗਵਾਰ ॥” ਨਾ ਹੀ ਕਿਧਰੇ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਲੱਭਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਪੁਰਬ ਚੰਦਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਿਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਨਾਏ ਜਾਣ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਹਾੜੇ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਨਾਏ ਜਾਣ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਜਿਹੜਾ ਕੈਲੰਡਰ ਕੌਮ ’ਤੇ ਠੋਸਣ ਲਈ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਿਰ ਤੋੜ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਉਹ ਵਦੀ, ਸੁਦੀ, ਮਲ ਮਾਸ ਭਾਵ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਾਲਾ ਚੰਦਰ-ਸੂਰਜੀ ਕੈਲੰਡਰ ਹੀ ਹੈ।

ਸੋ ਐਸੇ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਗੁਰਮਤਿ ਅਨੁਸਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਕਿਸ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋ ? ਕੀ ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀਆਂ ਤਿਥਾਂ ਲਈ ‘ਗੁਰਮਤਿ ਅਨੁਸਾਰ’ ਦੱਸਣਾ ‘ਗੁਰਮਤਿ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿੱਲੀ ਵਾਲੇ ਦੇਹ ਧਾਰੀ ਭੇਖੀ ਬਾਬੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ‘ਨਿਰੰਕਾਰੀ’ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ? ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਜੇਕਰ ਵੈਸਾਖੀ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀ 1 ਵੈਸਾਖ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ 2 ਹਾੜ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜਾ 23 ਪੋਹ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਕੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਸੂਰਜੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀਆਂ ਤਰੀਖਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਨਾਉਣ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਵਿਗਾੜ ਪੈ ਜਾਵੇਗਾ ?

                                                                 ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਠਿੰਡਾ ਸੰਪਰਕ ਨੰ: 98554-80797

ਮਿਤੀ 8 ਮਈ 2018