ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਵਜ਼ੀਰ (ਗ੍ਰੰਥੀ)

ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਵਜ਼ੀਰ (ਗ੍ਰੰਥੀ)

ਕਥਾਵਾਚਕ ਲਵਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ-96907-28413

ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਨਵਾਂ ਗ੍ਰੰਥੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਕ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਾਹਿਬ, ਸੈਕਟਰੀ, ਖ਼ਜ਼ਾਨਚੀ ਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਸਾਰੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਆ ਕੇ ਬਹਿ ਗਏ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੀ ਬੋਲੇ ‘ਹੰਜੀ ਦੱਸੋ ਫਿਰ ਗ੍ਰੰਥੀ ਕਿੱਦਾ ਦਾ ਹੋਵੇ’  ?

ਇੱਕ ਬੋਲਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਅਧਖੜ ਜਿਹੀ ਉਮਰ ਦਾ ਹੋਵੇ ਤੇ ਸਿਆਣਾ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਜਿਹਨੂੰ ਪੰਜ ਬਾਣੀਆਂ ਕੰਠ ਹੋਣ ਕੀਰਤਨ ਤੇ ਕਥਾ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੋਵੇ।

ਫਿਰ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਓਹ ਕਹਿੰਦਾ,  ‘ਦੇਖੋ ਜੀ ਬਾਬੇ ਦਾ ਸਾਰਾ ਟੱਬਰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿਚ ਰਹੇ ਤਾਂ ਜੋ ਦਿਨ ਰਾਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰਹਿ ਸਕੇ। ਬਾਬਾ ਵੀ ਸਿਰਫ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਹੀ ਪਾਠ ਕਰੂਗਾ, ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਵੇ’।

ਫਿਰ ਤੀਜੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਤੇ ਓਹ ਕਹਿੰਦਾ ‘ਬਾਬਾ ਤੜਕੇ 4 ਵਜੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਰੇ’।

ਏਦਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਰਦਿਆਂ ਸਭ ਨਾਲ਼ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤੇ ਸਭ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਪਣੀ ਮੱਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸਲਾਹਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਤੇ ਅੰਤ ਫ਼ੈਸਲਾ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 7000 ਦੇਣਾ ਹੈ।

ਫਿਰ ਇੱਕ ਸਿਆਣਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਬੋਲਿਆ ‘7000 ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆ’।

ਦੂਜਾ ਬੋਲਿਆ, ‘ਲੇ ਬਾਬਿਆਂ ਨੇ ਕਰਨਾ ਈ ਕੀ ਹੁੰਦਾ  ? ਸਵੇਰੇ 2-3 ਘੰਟੇ ਪਾਠ ਤੇ ਸ਼ਾਮੀ 1 ਘੰਟਾ; ਏਨੀ ਬਹੁਤ ਆ ਫਿਰ ਬਾਬੇ ਨੂੰ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਵੀ ਕਮਰਾ ਦੇਣਾ, ਆਟਾ ਦੇਣਾ, ਹੋਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਆਉਣਗੇ, ਉਪਰੋਂ ਵਾਧੂ ਬਣਾ ਲਿਆ ਕਰੂ’।

ਅਗਲਾ ਦਿਨ..

ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਜੋ 55ਕੁ ਸਾਲ ਦਾ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸੀ ਤੇ ਸਾਇਕਲ ’ਤੇ ਆ ਗਿਆ।

ਓਸ ਨੂੰ ਬੈਠਾਇਆ ਗਿਆ।  ਪ੍ਰਧਾਨ ਬੋਲਿਆ, ‘ਹਾਂ ਜੀ ਬਾਬਾ ਜੀ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੋਂ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਓ’

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ – ਜੀ ਮੈ ਪਿਛਲੇ ਤਕਰੀਬਨ 30 ਕੁ ਸਾਲ ਤੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾਂ ਜੀ।

ਬਾਬਾ ਜੀ ਪੰਜ ਬਾਣੀਆ ਕੰਠ ਨੇ – ਸੈਕਟਰੀ ਬੋਲਿਆ।

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ – ਹਾਂ ਜੀ।

ਬਾਬਾ ਜੀ ਬਚੇ ਕਿੰਨੇ ਨੇ

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ – ਜੀ ਮੇਰੀਆਂ 2 ਧੀਆਂ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਾਹਿਬ ਬੋਲੇ – ਬਾਬਾ ਜੀ ਸਵੇਰੇ 4 ਵਜੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਨਿੱਤਨੇਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਫਿਰ 1 ਘੰਟਾ ਕੀਰਤਨ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਫਿਰ 2 ਘੰਟੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਵਰਤਾਉਣਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਰਹਰਾਸਿ ਕਰ ਕੇ ਕੀਰਤਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ – ਠੀਕ ਹੈ ਜੀ।

ਬਾਬਾ ਜੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸੀਂ 7000 ਰੁਪਈਆ ਦਿਆਂਗੇ।

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਬੋਲਿਆ – ਦੇਖੋ ਜੀ ਏਨੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਾ ਜ਼ਮਾਨਾ ਹੈ, 7000 ਤਾਂ ਕੁਛ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਦਵਾਈ, ਬਿਮਾਰੀ ਠਮਰੀ ਸੋ ਖਰਚਾ ਹੁੰਦਾ 7000 ’ਚ ਕਿੱਥੋਂ ਪੂਰਾ ਹੋਊ ?

ਦੂਜਾ ਬੋਲਿਆ- ਬਾਬਾ ਤੂੰ ਕਰਨਾ ਹੋਰ ਕੀ ਆ ?  ਸਵੇਰੇ 2-3 ਘੰਟੇ ਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ 1 ਘੰਟਾ ਡਿਊਟੀ; ਬਾਕੀ ਤਾਂ ਵੇਹਲੇ ਹੀ ਰਹਿਣਾ। ਫਿਰ ਆਟਾ, ਰਾਸ਼ਨ, ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਮਰਾ ਹੋਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਆਉਣਗੇ। ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਏਨਾ ਹੀ ਦਿਆਂਗੇ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਲੱਭ ਲੇਨੈ ਆ।

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਵਿਚਾਰਾ ਕੁੱਛ ਨਾ ਬੋਲਿਆ ਚਲੋ ਜੀ ਠੀਕ ਆ ਫਿਰ ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਆਵਾਂਗਾ।

ਪ੍ਰਧਾਨ – ਠੀਕ ਆ ਬਾਬਾ ਜੀ।

ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਗਰੰਥੀ ਆਪਣਾ ਪਰਵਾਰ ਲੈ ਕੇ ਆ ਗਿਆ।

ਓਸ ਨੇ ਡਿਊਟੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸਵੇਰੇ 4 ਵਜੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਪਾਠ ਕਰਿਆ ਕਰੇ। ਕੀਰਤਨ ਕਰੇ ਤੇ ਜਦੋਂ ਅਨੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਤੇ ਪਿੰਡ ਵਾਲੇ ਦੌੜੇ ਆਉਂਦੇ ਸੀ। ਫਿਰ ਆਉਂਦਿਆਂ ਓਹਦੇ ’ਤੇ ਰੋਹਬ ਮਾਰਨਾ। ਬਾਬਾ ! ਤੂੰ ਫਲਾਣਾ ਨੀ ਕੀਤਾ ਤੇ ਧਿਮਕਾ ਨੀ ਕੀਤਾ ਤੇ ਤੁਰ ਜਾਣਾ।

ਇੱਕ ਦਿਨ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸੀ। ਉਹ ਆਇਆ, ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਕੋਠੀ, ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ ਸੀ। ਬਾਬਾ ਜੀ  ! ਅਸੀਂ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ। ਕੀ ਭੇਟਾ ਹੈ ?

ਬਾਬਾ ਜੀ – 6100 ਰੁਪਈਆ

ਅਗੋ ਬੋਲਿਆ ਬਾਬਾ ਹੱਦ ਈ ਕਰ ’ਤੀ। ਏਨੇ ਪੈਸੇ  ? ਥੋੜ੍ਹੇ ਘੱਟ ਕਰੋ।  ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਬਾਣੀ ਦਾ ਮੁੱਲ ਪਾਉਣੇ ਓ।

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਕਹਿੰਦਾ ਚਲੋ ਕੋਈ ਨੀਂ ਤੁਸੀਂ 500 ਘੱਟ ਦੇ ਦਿਓ।

ਫਿਰ ਉਹ ਬੋਲਿਆ ਬਾਬਾ ਜੀ !  ਸਾਰੇ ਪਾਠੀ ਵਧੀਆ ਪਾਠ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੋਣ।  ਕੇਸੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਕੇ ਪਾਠ ਕਰਨ ਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਣ ਲਈ ਆਵਦਾ ਸੇਵਾਦਾਰ ਲੈ ਆਇਓ। ਅਸੀਂ ਪਾਠ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਬਰਾਤ ਜਾਣਾ । ਅਸੀਂ ਨੀ ਜਾਗ ਸਕਦੇ।

ਚਲੋ ਜੀ ਪਾਠ ਆਰੰਭ ਹੋ ਗਿਆ। ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੇ ਅਜੇ 5 ਪਉੜੀਆ ਹੀ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਸਾਰਾ ਟੱਬਰ ਦੇਗ ਲੈ ਕੇ ਬਾਹਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਗੱਪਾਂ ਮਾਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਤੇ ਪਾਠੀ ਸਿੰਘ ਇਕੱਲੇ ਪਾਠ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਰਾਤ ਹੋਈ ਸਾਰਾ ਟੱਬਰ ਸੌਂ ਗਿਆ।

ਜਦੋਂ ਭੋਗ ਦਾ ਦਿਨ ਆਇਆ ਫਿਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਸਾਰਾ ਟੱਬਰ ਭੋਗ ਦੇ ਸਲੋਕਾਂ ਵੇਲੇ ਆ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ ਤੇ ਕੀਰਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸਰੂਪ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ reception ਪਾਰਟੀ ਰੱਖੀ ਸੀ।

ਸਾਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਦਾਰੂ ਪੀ ਕੇ ਨੱਚਣ ਲੱਗੇ। ਜੀਹਨੇ ਇਕ ਅੱਖਰ ਪਾਠ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ। ਓਹ ਗਾਣੇ ਇੰਜ ਗਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਆਪ ਗਾਇਕ ਹੋਵੇ। ਜਵਾਨ ਤਾਂ ਜਵਾਨ 80-80 ਸਾਲ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵੀ ਭੰਗੜੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਡੀ ਜੇ ਵਾਲੇ ਉੱਪਰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 10-20 ਹਜ਼ਾਰ ਪੀ ਕੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੇ ਤੇ ਜਿਹੜੇ ਬਾਕੀ ਦਿੱਤੇ ਓਹ ਅਲੱਗ।

ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਬਰਾਤ ਦੀ ਰਵਾਨਗੀ ਲਈ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਗਏ ਤੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ਬਾਬਾ ਜੀ ! ਅਰਦਾਸ ਏਦਾ ਦੀ ਕਰਿਓ, ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਸੁਖ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ਼ ਹੋਵੇ। ਕੋਈ ਵਿਘਨ ਨਾ ਪਵੇ। ਆਹ ਲਓ 100 ਰੁਪਏ ਅਰਦਾਸ ਭੇਟਾ ! !

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ ਤੇ ਬਰਾਤ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਈ।

ਜਿੱਥੇ ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ ਕਰਨੇ ਸੀ, ਓਸ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਨੂੰ 10 ਵਜੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਪਹੁੰਚੇ ਸ਼ਾਮੀ 3: 00 ਵਜੇ। ਓਹ ਸਵੇਰ ਦਾ ਦੇਗ ਬਣਾ ਕੇ ਉਡੀਕ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੇ। ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ ਵੇਲੇ ਫੇਰ ਪੰਗਾ ਪੈ ਗਿਆ।

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ 2100 ਰੁਪਏ ਭੇਟਾ ਹੈ। ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਪਿਓ ਬੋਲਿਆ ਬਾਬਾ ਜੀ 2100 ਏਨੇ ਪੈਸੇ ! ! ਅਸੀਂ ਤਾਂ 1100 ਦੇਣਾ।

ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਚੁੱਪ ਕਰ ਕੇ 1100 ਲਿਆ ਤੇ ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ ਹੋ ਗਏ।

ਕੁਛ ਕੁ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਨਵਾਂ ਲਿਆ ਤੇ ਸਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ ਬਾਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੌਜਾਂ ਨੇ।

ਓਸ ਗੁਰੂ ਘਰ 15 ਸਾਲ ਡਿਊਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਓਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਘਰ ਬਣਾਇਆ। ਇਹ ਗੱਲ ਕੁਛ ਬੰਦਿਆ ਤੋਂ ਜਰੀ ਨਾ ਗਈ ਤੇ ਅਖੀਰ ਓਸ ਨੂੰ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਹੇਰਾ ਫੇਰੀਆਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਹੀ ਮਕਾਨ ਬਣਾ ਲਿਆ।

ਸੋ ਇਹ ਅੱਜ ਦਾ ਸੱਚ ਹੈ। ਕੌੜਾ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗੇਗਾ। ਗਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਤੇ ਰਾਗੀ ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖੋ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਸਿੱਖੀ ਨੀ ਲੱਭਣੀ। ਨਾ ਲੱਭਣੇ ਹਨ ਸਿੱਖ  ! ! ! ਧੰਨਵਾਦ।