ਜਿਮੀ ਪੁਛੈ ਅਸਮਾਨ ਫਰੀਦਾ ਖੇਵਟ ਕਿੰਨਿ ਗਏ ?
ਸੁਰਜਨ ਸਿੰਘ-90414-09041, ਮੋਹਾਲੀ
ਜਿਮੀ ਪੁਛੈ ਅਸਮਾਨ ਫਰੀਦਾ ਖੇਵਟ ਕਿੰਨਿ ਗਏ॥ ਸੇਖ ਫਰੀਦ/੪੮੮॥ ਹੇ ਫ਼ਰੀਦ! ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨ ਅਸਮਾਨ ਗਵਾਹ ਹਨ ਕਿ ਬੇਅੰਤ ਉਹ ਬੰਦੇ ਏਥੋਂ ਚਲੇ ਗਏ ਜਿਹੜੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਆਗੂ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਸਨ।
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਅਖਵਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਕ ਉਹ ਵੱਡੇ ਹਨ ਜੋ ਰਾਜ ਭਾਗ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਨ, ਦੂਜੇ ਉਹ ਜੋ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਨ, ਤੀਜੇ ਉਹ ਜੋ ਸਿਆਸੀ/ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ ਛੁਟਕਲ ਫੁਟਕਲ ਬਹੁਤੇਰੇ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਡੇ/ਆਗੂ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਵੱਡਪਣ ਇਹੋ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮੈਂ ਊਪਰ ਕੀਤਾ ਹੈ? ਨਹੀਂ। ਜਿਸ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਬਲਕਿ ਮਨੁੱਖਤਾ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਦਾ ਕਸੀਦਾ (panegyric) ਹੀ ਕੱਢਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਮਜ਼ਲੂਮਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬੀੜਾ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਿਆ, ਕੁਰਬਾਨੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ, ਉਹ ਕਾਹਦਾ ਵੱਡਾ/ਕਾਹਦਾ ਆਗੂ? ਸੂਰਾ ਸੋ ਪਹਿਚਾਨੀਐ, ਜੁ ਲਰੈ ਦੀਨ ਕੇ ਹੇਤ॥ ਪੁਰਜਾ ਪੁਰਜਾ ਕਟਿ ਮਰੈ, ਕਬਹੂੰ ਨ ਛਾਡੈ ਖੇਤੁ॥ ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੧੧0੫॥ ਊਹੀ ਸੂਰਮਾ ਹੈ, ਉਹੀ ਵੱਡਾ ਹੈ ਜੋ ਮਜ਼ਲੂਮਾ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜਦਾ ਹੈ, ਮਜ਼ਲੂਮਾਂ ਲਈ ਲੜਦਾ ਹੈ, ਟੋਟੇ-ਟੋਟੇ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਗਰੀਬਾਂ ਦੀ ਫੜੀ ਬਾਂਹ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ, ਮੈਦਾਨੇ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ। ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰੀਦ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਡੇ/ਆਗੂ ਅਖਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਏਥੋਂ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਬਿਨਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਕੁਝ ਸਵਾਰੇ ਅਤੇ ਕੋਈ ਛਾਪ ਵੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਵਾਸਤੇ।
ਮੁਹੱਮਦ ਇਕਬਾਲ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਹੈ:- ਦਾਗੇ ਸਜੂਦ ਤੇਰੀ ਪੈਸ਼ਾਨੀ ਪਰ ਹੂਆ ਤੋ ਕਿਆ, ਕੋਈ ਐਸਾ ਸਜਦਾ ਭੀ ਕਰ, ਕਿ ਜ਼ਮੀਨ ਪਰ ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਹੇ। (ਪਦ ਅਰਥ: ਦਾਗੇ ਸਜੂਦ= ਮੱਥਾ ਟੇਕ-ਟੇਕ ਕੇ ਪਏ ਮੱਥੇ ’ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨ। ਸਜਦਾ= ਮੱਥਾ ਟੇਕਨਾ। ਪੈਸ਼ਾਨੀ= ਮੱਥਾ)।
ਅੱਜ ਕਲ ਦੇ ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਲੀਡਰਾਂ/ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਇਹੋ ਕੰਮ ਹੈ। ਸੰਗਤ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਡਰਾਮੇ, ਵਿਖਾਵੇ ਲਈ ਗੁਰੂ ਘਰ ਮੱਥੇ ਟੇਕਣੇ (ਮੀਡੀਏ ਵਾਲੇ ਨਾਲ ਰੱਖਣੇ ਪਬਲਿਸਿਟੀ ਲਈ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚਣ ਲਈ)। ਸਦਕੇ ਜਾਈਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ, ਕਿੰਨੇ ਢੰਗ ਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ, ਬੇਵਕੂਫ ਬਣਾਉਣ ਦੇ। ਸਿੱਖੀ ਦੀ ਰਾਖੀ ਦੇ ਮਸਲੇ ਵਲੋਂ ਕੀ ਇਹ ਅਵੇਸਲੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਹਨ? ਸਿੱਖ ਵੀ ਏਨੇ ਭੋਲੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਤਿਆਂ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੇ ਨਹੀਂ। ‘‘ਸੋਨੇ ਦੋ ਅਗਰ ਵੁਹ ਸੋ ਰਹੇ ਹੈਂ ਗੁਲਾਮੀ ਕੀ ਨੀਂਦ ਮੇਂ, ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਖਵਾਬ ਅਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੋਂ”।(ਮੁਹੱਮਦ ਇਕਬਾਲ)।
ਸਾਡੇ ਜਠੇਰਿਆਂ (ancestors) ਨੇ ਸਿੱਖੀ ਨੂੰ ਸੁਰਜੀਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜਾਨਾਂ ਵਾਰੀਆਂ ਹਨ। ਸਿੱਖੀ ਦੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਠਾਏ ਗਏ ਕਦਮਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅਗਾਂਹ ਵਾਸਤੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਛੱਡੇ ਹਨ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀ ਮਾਰ ਵੱਗ ਗਈ ਹੈ ਸਾਨੂੰ? ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਰਜੀਵੜਿਆਂ ਦੀ ਪਾਈ ਪੈੜ ’ਤੇ ਚਲਦੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ? ਮੇਰੀ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖੀ ਦੀ ਭਲਾਈ ਵੱਲੋਂ ਸੁਤਿਆਂ ਆਗੂਆਂ/ਬਾਬਿਆਂ/ ਲੀਡਰਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤੁਰਨਾ ਛੱਡੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਕਤ ਲੋੜ ਹੈ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ, ਜੋ ਸਿੱਖੀ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ।
