ਉੱਤਮ ਪੁਰਖ ਪੜਨਾਂਵ, ਅਧਿਆਇ-2 (ੳ)
‘ਉੱਤਮ ਪੁਰਖ ਪੜਨਾਂਵ’ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਬੰਧਿਤ ਲਗਭਗ 43 ਪੜਨਾਂਵ ਸ਼ਬਦ ਹੋਰ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ’ਚ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰੂਪ ਹਰ ਕਾਰਕ ਲਈ ਭਿੰਨ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
(1). ‘ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ’ ਇੱਕ ਵਚਨ ਪੁਰਖ ਵਾਚਕ ਪੜਨਾਂਵ
(ੳ) ਸਾਧਾਰਨ ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ:
(1). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਹਉ’ (765 ਵਾਰ), ‘ਹੰਉ’ (23 ਵਾਰ) ਤੇ ‘ਹਂਉ’ (1 ਵਾਰ) ‘ਸਾਧਾਰਨ ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ ਪੜਨਾਂਵ’ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹਨ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਹਂਉ’’ ਹਉਰੋ ਤੂ ਠਾਕੁਰੁ ਗਉਰੋ; ਨਾਨਕ ! ਸਰਨਿ ਪਛਾਨੀ ॥’’ (ਮ: ੫/੪੦੪)
‘‘ਜਿਨੀ ਸਖੀਏ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ; ‘ਹੰਉ’ ਤਿਨ ਕੈ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰ ॥’’ (ਮ: ੫/੧੩੪)
‘‘ਹੰਉ’’ ਗੁਰ ਬਿਨੁ; ਹੰਉ ਗੁਰ ਬਿਨੁ ; ਖਰੀ ਨਿਮਾਣੀ ॥’’ (ਮ: ੪/੫੭੩)
‘‘ਸਿਖ ਸੇਵਕ ਸਭਿ ਭੁੰਚਣ ਲਗੇ; ‘ਹੰਉ’ ਸਤਗੁਰ ਕੈ ਕੁਰਬਾਨਾ ॥’’ (ਮ: ੫/੫੭੭)
‘‘ਲੈਨਿ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਉ; ਤਿਨਾ ਕੈ ‘ਹੰਉ’ ਸਦ ਕੁਰਬਾਨੈ ਜਾਉ ॥’’ (ਮ: ੧/੭੨੨)
‘‘ਜੇ ‘ਹਉ’ ਜਾਣਾ, ਆਖਾ ਨਾਹੀ; ਕਹਣਾ ਕਥਨੁ ਨ ਜਾਈ ॥’’ (ਜਪੁ /ਮ: ੧) ਆਦਿ।
(2). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੂ’ (14 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 5 ਵਾਰ ‘ਸਾਧਾਰਨ ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਯਾਰ ਵੇ ! ਪ੍ਰਿਅ ਹਭੇ ਸਖੀਆ, ‘ਮੂ’ (ਮੈ) ਕਹੀ ਨ ਜੇਹੀਆ (ਕਿਸੇ ਵਰਗੀ ਨਹੀਂ)॥’’ (ਮ: ੫/੭੦੩)
‘‘ਜਾ ‘ਮੂ’ (ਮੈ) ਪਸੀ (ਵੇਖਾਂ) ਹਠ ਮੈ (ਹਿਰਦੇ ’ਚ), ਪਿਰੀ ਮਹਿਜੈ (ਪਤੀ ਮੇਰੇ) ਨਾਲਿ ॥’’ (ਮ: ੫/੧੦੯੫)
‘‘ਮੂ’’ (ਮੈ) ਥੀਆਊ (ਬਣ ਜਾਵਾਂ) ਸੇਜ, (ਮੇਰੇ) ਨੈਣਾ (ਅੱਖਾਂ) ਪਿਰੀ (ਪਤੀ ਲਈ) ਵਿਛਾਵਣਾ ॥’’ (ਮ: ੫/੧੦੯੮)
‘‘ਮੂ’’ (ਮੈ) ਥੀਆਊ ਤਖਤੁ, ਪਿਰੀ ਮਹਿੰਜੇ (ਮੇਰੇ) ਪਾਤਿਸਾਹ ॥’’ (ਮ: ੫/੧੦੯੮)
‘‘ਪਿਰੀਆ ਸੰਦੜੀ (ਪਤੀ ਦੀ) ਭੁਖ (ਮਿਟਾਉਣ ਲਈ), ‘ਮੂ’ (ਮੈ) ਲਾਵਣ (ਨਮਕੀਨ) ਥੀ ਵਿਥਰਾ (ਬਣ ਜਾਵਾਂ)॥’’ (ਮ: ੫/੧੦੯੮)
(3). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੂੰ’ (12 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 2 ਵਾਰ ‘ਸਾਧਾਰਨ ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਜਿਨਾ ਪਛਾਤਾ ਸਚੁ, (ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ) ਚੁੰਮਾ ਪੈਰ ‘ਮੂੰ’ (ਮੈ)॥’’ (ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ/੪੮੮)
‘‘ਮੂੰ’’ (ਮੈ) ਜੁਲਾਊਂ ਤਥਿ (ਜਾਵਾਂ ਉੱਥੇ) ਨਾਨਕ ! (ਜਿਸ ਸੰਗਤ ’ਚ) ਪਿਰੀ ਪਸੰਦੋ (ਪਤੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ) ਹਰਿਓ ਥੀਓਸਿ (ਹੋਈਦਾ)॥’’ (ਮ: ੫/੧੧੦੧)
(4). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੰਞੁ’ (5 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ ਪਰ ਕੇਵਲ 1 ਵਾਰ ਹੀ ‘ਸਾਧਾਰਨ ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਮੈ’; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਸਰਬ ਕਲਾ ਪ੍ਰਭ ਪੂਰਣੋ, ਮੰਞੁ (ਮੈ) ਨਿਮਾਣੀ (ਦਾ ਵੀ) ਥਾਉ (ਆਸਰਾ)॥ (ਮ: ੫/੧੩੭)
(ਨੋਟ: ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਵਾਰ ‘ਮੁੰਞੁ’ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਦਰਜ ਹੈ, ਜੋ ‘ਪੜਨਾਂਵ’ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ‘ਕਿਰਿਆ’ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਦੂਰ ਕਰ’ ਜਾਂ ‘ਖ਼ਤਮ ਕਰ’; ਜਿਵੇਂ: ‘‘ਗੋਬਿੰਦ ਜੀਉ ! ਬਿਖੁ ਹਉਮੈ ਮਮਤਾ ‘ਮੁੰਞੁ’ (ਭਾਵ ਦੂਰ ਕਰ)॥’’ (ਮ: ੪/੧੧੭੯)
(ਅ) ਸੰਬੰਧਕੀ ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ:
(1). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੂ’ (14 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 1 ਵਾਰ ‘ਸੰਬੰਧਕੀ ਕਰਤਾ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਏਹਾ ਪਾਈ ‘ਮੂ’ (ਮੈ ਨੇ) ਦਾਤੜੀ (ਸੋਹਣੀ ਦਾਤ), ਨਿਤ ਹਿਰਦੈ ਰਖਾ ਸਮਾਲਿ ॥’’ (ਮ: ੫/੭੬੧)
(2). ‘ਕਰਮ ਕਾਰਕ’ ਇੱਕ ਵਚਨ ਪੁਰਖ ਵਾਚਕ ਪੜਨਾਂਵ
(1). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੈਨੋ’ (4 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਪਰ ਕੇਵਲ 2 ਵਾਰ ਹੀ ‘ਕਰਮ ਕਾਰਕ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਮੈਨੂੰ’; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਸੋ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਿਆਰਾ ਮੇਰੈ ਨਾਲਿ ਹੈ; ਜਿਥੈ ਕਿਥੈ ਮੈਨੋ (ਮੈਨੂੰ) ਲਏ ਛਡਾਈ ॥’’ (ਮ: ੪/੫੮੮)
‘‘ਤੇਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਤੋ ਨਾਹੀ; ਮੈਨੋ (ਮੈਨੂੰ) ਜੋਗੁ (ਲਾਇਕ) ਕੀਤੋਈ (ਬਣਾਇਆ)॥’’ (ਮ: ੫/੧੪੨੯)
(2). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੰਞੁ’ (5 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ ਪਰ ਕੇਵਲ 1 ਵਾਰ ਹੀ ‘ਕਰਮ ਕਾਰਕ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਮੈਨੂੰ’; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਉਡਰਿਆ ਵੇਚਾਰਾ ਬਗੁਲਾ, ਮਤੁ ਹੋਵੈ ਮੰਞੁ (ਮੈਨੂੰ) ਲਖਾਵੈ (ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਦੇਵੇ)॥’’ (ਮ: ੫/੯੬੦)
(3). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੋ ਕਉ’ (91 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ‘ਕਰਮ ਕਾਰਕ ਪੜਨਾਂਵ’ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਮੈਨੂੰ’; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਇਹੈ ਸੁਖੁ ਮਾਗੈ; ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਕਰਿ ਸੰਤਨ ਕੀ ਧੂਰੇ ॥’’ (ਮ: ੫/੧੩)
‘‘ਨਿੰਦਉ ਨਿੰਦਉ, ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਲੋਗੁ ਨਿੰਦਉ ॥’’ (ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੩੩੯)
‘‘ਦਰਸਨ ਕੀ ਮਨਿ ਆਸ ਘਨੇਰੀ; ਕੋਈ ਐਸਾ ਸੰਤੁ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਪਿਰਹਿ (ਨਾਲ) ਮਿਲਾਵੈ ॥’’ (ਮ: ੫/੩੭੫)
‘‘ਦੁਖਿ ਸੁਖਿ (ਵਿੱਚ) ਸਿਮਰੀ ਤਹ ਮਉਜੂਦੁ; ਜਮੁ ਬਪੁਰਾ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਕਹਾ ਡਰਾਈ ? ॥’’ (ਮ: ੫/੩੭੫)
‘‘ਐਸੇ ਸੰਤ ਨ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਭਾਵਹਿ ॥’’ (ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੪੭੬)
‘‘ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਦੋਨਉ ਵਖਤ ਜਿਵਾਲੇ ॥’’ (ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੬੫੬)
‘‘ਹਰਿ ਕੇ ਲੋਗਾ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਨੀਤਿ ਡਸੈ ਪਟਵਾਰੀ ॥’’ (ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੭੯੩)
‘‘ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਕੋਇ ਨ ਜਾਨਤ; ਕਹੀਅਤ ਦਾਸੁ ਤੁਮਾਰਾ ॥’’ (ਮ: ੫/੧੦੦੫)
‘‘ਰਾਮ ! ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਤਾਰਿ (ਕੇ) ਕਹਾਂ ਲੈ ਜਈ ਹੈ ? ॥ ਸੋਧਉ (ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ), ਮੁਕਤਿ ਕਹਾ ਦੇਉ ਕੈਸੀ ? ਕਰਿ ਪ੍ਰਸਾਦੁ (ਗੁਰੂ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ) ਮੋਹਿ (ਮੈ) ਪਾਈ ਹੈ ॥’’ (ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੧੧੦੪)
‘‘ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਕਹਾ ਸਤਾਵਹੁ ਬਾਰ ਬਾਰ ॥’’ (ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੧੧੯੪)
‘‘ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਘਾਲਿ ਜਾਰਿ; ਭਾਵੈ ਮਾਰਿ ਡਾਰਿ ॥’’ (ਭਗਤ ਕਬੀਰ/੧੧੯੪)
‘‘ਏਕ ਸਮੈ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਗਹਿ (ਪਕੜ ਕੇ) ਬਾਂਧੈ; ਤਉ ਫੁਨਿ (ਫਿਰ) ਮੋ ਪੈ (ਮੈਥੋਂ) ਜਬਾਬੁ ਨ ਹੋਇ ॥’’ (ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ/੧੨੫੩)
‘‘ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਤੂੰ ਨ ਬਿਸਾਰਿ; ਤੂ ਨ ਬਿਸਾਰਿ ॥’’ (ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ/੧੨੯੨), ਆਦਿ।
(3). ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ’ ਇੱਕ ਵਚਨ ਪੁਰਖ ਵਾਚਕ ਪੜਨਾਂਵ
(1). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੈਨੋ’ (4 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 2 ਵਾਰ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਤੁਧੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਮੈਨੋ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਸਉਪਿਆ; ਜਾ ਤੇਰਾ ਬੰਦਾ ॥’’ (ਮ: ੫/੧੦੯੬)
‘‘ਸਤਿਗੁਰਿ (ਨੇ) ਮੈਨੋ (ਮੈਨੂੰ ਭਾਵ ਮੇਰੇ ਲਈ) ਏਕੁ ਦਿਖਾਇਆ ॥’’ (ਮ: ੩/੧੧੭੩)
(2). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੂ’ (14 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 2 ਵਾਰ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਸੁਣਿ ਬਿਨਉ ਸੁਹਾਗਣਿ! ‘ਮੂ’ (ਮੈਨੂੰ, ਮੇਰੇ ਲਈ) ਦਸਿ ਡਿਖਾ (ਵੇਖਾਂ) ਪਿਰੁ ਕੇਹੀਆ (ਪਤੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ) ? ॥’’ (ਮ: ੫/੭੦੩)
‘‘ਯਾਰ ਵੇ ! ਤੈ ਰਾਵਿਆ ਲਾਲਨੁ, ‘ਮੂ’ (ਮੈਨੂੰ) ਦਸਿ ਦਸੰਦਾ ॥’’ (ਮ: ੫/੭੦੪)
(3). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੂੰ’ (12 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 4 ਵਾਰ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਜੇ ਕੋ ‘ਮੂੰ’ (ਮੈਨੂੰ, ਮੇਰੇ ਲਈ) ਉਪਦੇਸੁ ਕਰਤੁ ਹੈ, ਤਾ ਵਣਿ ਤ੍ਰਿਣਿ (ਵਿੱਚ) ਰਤੜਾ ਨਾਰਾਇਣਾ ॥’’ (ਭਗਤ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ/੯੨)
‘‘ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇ ‘ਮੂੰ’ (ਮੈਨੂੰ) ਹਾਂ ॥’’ (ਮ: ੫/੪੧੦)
(ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ! ਤੇਰੇ ਬਿਨਾ) ‘‘ਅਵਰੁ ਨਾ ਸੁਝੈ ‘ਮੂੰ’ (ਮੈਨੂੰ) ਹਾਂ ॥’’ (ਮ: ੫/੪੧੦)
‘‘ਪੈਰੀ (ਚਲ ਕੇ) ਥਕਾਂ, ਸਿਰਿ ਜੁਲਾਂ (ਸਿਰ ਭਾਰ ਹੋਵਾਂ), ਜੇ ‘ਮੂੰ’ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਪਿਰੀ ਮਿਲੰਨਿ੍ ॥’’ (ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ/੧੩੮੪)
‘‘ਦੇਂਦਾ ‘ਮੂੰ’ (ਮੈਨੂੰ) ਪਿਰੁ (ਬਾਰੇ) ਦਸਿ, (ਕਿ) ਹਰਿ ਸਜਣੁ ਸਿਰਜਣਹਾਰਿਆ ॥’’ (ਮ: ੪/੧੪੨੧)
(4). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੁਝਹਿ’ (5 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 3 ਵਾਰ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਕਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦਇਆਲ ਬੀਠੁਲੈ (ਨੇ); ਸਤਿਗੁਰ (ਦੇ ਬਾਰੇ) ਮੁਝਹਿ (ਮੈਨੂੰ) ਬਤਾਇਓ ॥’’ (ਮ: ੫/੨੦੫)
‘‘ਸਗਲ ਸੀਗਾਰ ਹੁਣਿ ਮੁਝਹਿ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਸੁਹਾਇਆ (ਸੋਹਣੇ ਬਣੇ)॥’’ (ਮ: ੫/੭੩੮)
‘‘ਸਖੀ ! ਬਤਾਵਹੁ ਮੁਝਹਿ (ਮੈਨੂੰ) ਮਤੀ ਰੀ ॥’’ (ਮ: ੫/੭੩੯)
(5). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮਾਝੈ’ (2 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਵਲ 1 ਵਾਰ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਸੰਤ (ਦਾ) ਪ੍ਰੇਮ, ਮਾਝੈ (ਮੈਨੂੰ) ਦੀਜੈ ਦੇਵਾ ਦੇਵ ! ॥’’ (ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ/੪੮੬)
(ਨੋਟ: ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ‘ਮਾਝੈ’ ਦਾ ਅਰਥ ਇੱਕ ਵਾਰ ‘ਵਿੱਚ’ (ਅਧਿਕਰਣ ਕਾਰਕ) ਹੈ; ਜਿਵੇਂ: ‘‘ਜਿਉ ਜਲ ਮਾਝੈ (ਵਿੱਚ) ਮਾਛਲੋ (ਮੱਛੀ), ਮਾਰਗੁ ਪੇਖਣੋ ਨ ਜਾਈ ॥’’ (ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ/੫੨੫)
(6). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੈ ਕੂ’ (2 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜੋ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਹਭਿ (ਸਭ) ਗੁਣ ਤੈਡੇ (ਤੇਰੇ) ਨਾਨਕ ਜੀਉ! ਮੈ ਕੂ (ਮੈਨੂੰ, ਮੇਰੇ ਲਈ) ਥੀਏ (ਦਿੱਤੇ) ਮੈ ਨਿਰਗੁਣ ਤੇ (ਤੋਂ) ਕਿਆ ਹੋਵੈ ? ॥’’ (ਮ: ੫/੯੬੪)
‘‘ਮੁਲਿ ਨ ਘਿਧਾ (ਲਿਆ), ਮੈ ਕੂ (ਮੈਨੂੰ, ਮੇਰੇ ਲਈ) ਸਤਿਗੁਰਿ (ਨੇ) ਦਿਤਾ ॥’’ (ਮ: ੫/੯੬੪)
(7). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੁਝ ਕੂ’ (1 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜੋ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਫਰੀਦਾ ! ਮੈ ਜਾਨਿਆ ਦੁਖੁ ਮੁਝ ਕੂ (ਮੈਨੂੰ, ਪਰ), ਦੁਖੁ ਸਬਾਇਐ ਜਗਿ (ਵਿੱਚ)॥’’ (ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ/੧੩੮੨)
(8). ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ‘ਮੋ ਕਉ’ (91 ਵਾਰ) ਦਰਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ‘ਸੰਪਰਦਾਨ ਕਾਰਕ-ਰੂਪ ਪੜਨਾਂਵ’ ਵੀ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ:
‘‘ਐਸਾ ਨਿਧਾਨੁ ਦੇਹੁ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਹਰਿ ਜਨ! ਚਲੈ ਹਮਾਰੈ ਸਾਥੇ ॥’’ (ਮ: ੫/੨੦੯)
‘‘ਏਕ ਨਾਮ ਕੋ (ਦਾ) ਥੀਓ (ਬਣ ਜਾਹ) ਪੂਜਾਰੀ; ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਅਚਰਜੁ ਗੁਰਹਿ (ਨੇ) ਦਿਖਾਇਓ ॥’’ (ਮ: ੫/੨੦੯)
‘‘ਸਤਿਗੁਰਿ (ਨੇ) ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਏਕੁ ਬੁਝਾਇਆ ॥’’ (ਮ: ੧/੨੨੩)
‘‘ਸਤਿਗੁਰਿ (ਨੇ) ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਦੀਆ ਉਪਦੇਸੁ ॥’’ (ਮ: ੫/੩੭੧)
‘‘ਰਾਮ ! ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਹਰਿ ਜਨ ਮੇਲਿ ਪਿਆਰੇ ॥’’ (ਮ: ੪/੪੯੩)
‘‘ਏਕੁ ਰਤਨੁ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਗੁਰਿ (ਨੇ) ਦੀਨਾ; ਮੇਰਾ ਮਨੁ ਤਨੁ ਸੀਤਲੁ ਥਿਆ (ਹੋ ਗਿਆ)॥’’ (ਮ: ੫/੬੧੨)
‘‘ਸੰਤਨ ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਪੂੰਜੀ ਸਉਪੀ; ਤਉ ਉਤਰਿਆ ਮਨ ਕਾ ਧੋਖਾ (ਚਿੰਤਾ)॥’’ (ਮ: ੫/੬੧੪)
‘‘ਤੋ ਪਹਿ (ਤੇਰੇ ਤੋਂ) ਦੁਗਣੀ ਮਜੂਰੀ ਦੈਹਉ; ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਬੇਢੀ (ਤਰਖਾਣ) ਦੇਹੁ ਬਤਾਈ ਹੋ ॥’’ (ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ/੬੫੭)
‘‘ਗੁਰਿ (ਨੇ) ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇਓ ॥’’ (ਮ: ੫/੭੧੫)
‘‘ਗਿਆਨ ਅੰਜਨੁ ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਗੁਰਿ (ਨੇ) ਦੀਨਾ ॥’’ (ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ/੮੫੮)
‘‘ਸੋ ਦਿਨੁ ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਦੀਜੈ ਪ੍ਰਭ ਜੀਉ! ਜਾ ਦਿਨ ਹਰਿ ਜਸੁ ਗਾਏ ॥’’ (ਮ: ੫/੯੯੯)
‘ਆਪਿ ਮੁਕਤੁ ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਪ੍ਰਭੁ ਮੇਲੇ; ਐਸੋ (ਗੁਰੂ) ਕਹਾ ਲਹਾ (ਲੱਭਾ)? ॥’’ (ਮ: ੫/੧੦੦੩)
‘‘ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਬਾਹ ਦੇਹਿ; ਬਾਹ ਦੇਹਿ ਬੀਠੁਲਾ ! ॥’’ (ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ/੧੧੯੬)
‘‘ਏ ਪੰਡੀਆ ਮੋ ਕਉ (ਮੇਰੇ ਲਈ) ਢੇਢ ਕਹਤ; ਤੇਰੀ ਪੈਜ (ਇੱਜ਼ਤ) ਪਿਛੰਉਡੀ ਹੋਇਲਾ (ਪਿੱਛੇ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ)॥’’ (ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ/੧੨੯੨)
‘‘ਕਿਤੁ ਬਿਧਿ ਕਿਉ ਪਾਈਐ ? ਪ੍ਰਭੁ ਅਪੁਨਾ; ਮੋ ਕਉ (ਮੈਨੂੰ) ਕਰਹੁ ਉਪਦੇਸੁ ਹਰਿ ਦਾਨ ॥’’ (ਮ: ੪/੧੩੩੫) ਆਦਿ
